رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

نظريه قضات دادگاههاي حقوقي دوتهران
11

*آياشركت دخانيات از حيث تعيين صلاحيت دادگاهها، دولت محسوب است يا نه ؟

نظر اكثريت كه در تاريخ 26/10/64 اعلام شده است :
هرچند شركت دخانيات از سازمانهاي وابسته به دولت است اما چون اعمال تصدي مي كند نه حاكميت و ضابطه براي تشخيص دولتي بودن يا نبودن اعمال حاكميت و اعمال تصدي است ، علي هذا شركت دخانيات دولت به معناي خاص كلمه كه منظور قانونگذار در شق 1ماده 16 قانون آئين دادرسي مدني است ، نمي باشد و رسيدگي به دعاوي راجع به آن مطابق قانون آئين دادرسي مدني داخل در صلاحيت دادگاههاي صلح است 0

نظر اقليت :
با توجه به عموم و اطلاق شق 1 ماده 16 قانون آئين دادرسي مدني دائر به اينكه دعاوي راجع بدولت بطور كلي و بدون تفكيك در صلاحيت دادگاه صلح نيست ، و اينكه شركت دخانيات نيز از شركتهاي مربوط به دولت است و ضرورتهاي اقتصادي و اجتماعي و سياسي موجب دخالت و اقدام ولو بصورت اعمال تصدي مي شود و موضوع جنبه عمومي پيدا مي كند لذا رسيدگي به دعوي شركت دخانيات و نيز دعوي بطرفيت آن در صلاحيت دادگاهاي عمومي مي باشد0

مرجع :
كتاب انديشه هاي قضائي ، تدوين ونگارش يوسف نوبخت
انتشارات سازمان انتشارات كيهان ،چاپ سوم ،تابستان سال 1370

116