رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

نظريه قضات دادگاههاي حقوقي دوتهران
18
* اگر دادگاه بدوي مبادرت به صدور قرار نمايد و دادگاه تجديد نظر قرار صادره را فسخ كند، ليكن بجاي اعاده پرونده به دادگاه نخستين ، براي رسيدگي ماهيتي ، خود راسا" وارد رسيدگي شده و حكم صادر كند، اجراي حكم با كدام دادگاه است ؟

نظر اكثريت كه در تاريخ 24/7/65 اعلام شد:
هرچند بموجب ماده 5 قانون اجراي احكام مدني صدور اجرائيه با دادگاه نخستين است ، ليكن چون در مانحن فيه ، دادگاه تجديدنظرپس از فسخ قرار، به جاي اعاده پرونده به دادگاههاي بدوي ، ابتداء رسيدگي ماهيتي و مبادرت به صدور حكم نموده است ، لذا عنوانا" دادگاه نخستين تلقي شده و مسئول اجراي راي صادره مي باشدودادگاه بدوي كه به ماهيت دعوي رسيدگي نكرده و حكمي نداده است ، تكليفي در اجراي حكم دادگاه ديگر ندارد0

نظر اقليت :
دادگاه تجديدنظر با رسيدگي ماهيتي و صدور راي در واقع تصميم دادگاه بدوي را برخلاف عنوان آن ، بجاي قرار حكم تلقي نموده و با فسخ حكم بدوي ، مبادرت به صدور حكم ثانوي كرده است و به اين كيفيت دادگاه نخستين در هر حال همان دادگاه بدوي است واين دادگاه مطابق ماده 5 قانون اجراي احكام مدني مكلف به اجراي حكم دادگاه تجديدنظر است 0

مرجع :
كتاب انديشه هاي قضائي ، تدوين ونگارش يوسف نوبخت
انتشارات سازمان انتشارات كيهان ،چاپ سوم ،تابستان سال 1370

116