رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي :  6/7/68
شماره راي    :  551/21
مرجع رسيدگي  :  شعبه 21 ديوانعالي كشور

خلاصه جريان پرونده :
در تاريخ 28/7/64 اداره كل كشاورزي سرجنگلداري كل استان چهار محال بختياري بطرفيت آقاي (س ) مدير عامل شركت تعاوني سامان به خواسته يك ميليون و هفتصد و شصت و چهار هزار و نهصد ريال طرح دعوي نموده به خلاصه اينكه بموجب قرارداد منعقده فيمابين خوانده مكلف بوده كود شيميائي از اداره خواهان تحويل و بين زارعين در محل تقسيم و مبالغ دريافتي از طرفين را به حساب شماره 749 اداره خواهان در بانك كشاورزي واريز نمايد خوانده طي نامه مورخه 25/7/58 با انضمام 22 برگ صورت اسامي زارعين كه كود تحويل ازاين اداره را به آنان داده اقرار مي نمايد بهاي كودهاي تسليمي زارعين را اخذ كرده است ولي راجع به عدم پرداخت وجوه دريافتي بنحومقرر در قرارداد و امتناع از پرداخت معتذر است كه او نماينده شركت تعاوني سامان بوده وجوه ياد شده را به حساب شركت تعاوني سامان واريز نمايد و چون اين اعتذار از خوانده متكي به دليلي نيست تقاضاي رسيدگي و صدور حكم به محكوميت خوانده به ميزان خواسته را دارد فتوكپي نامه مورخ 25/7/58 و22 برگ صورت اسامي زارعين و قرارداد ضميمه شده و پرونده به كلاسه 64291 تشكيل وبموجب ماده 16 قانون تشكيل دادگاههاي حقوقي يك و دو شعبه اول دادگاه حقوقي يك شهر كرد وقت رسيدگي را تعيين و از طرفين دعوت بعمل آمده در وقت رسيدگي از طرف خواهان لايحه اي نرسيده و نماينده حاضر نبوده است خوانده (س ) اظهار داشته او به سمت مديرعامل شركت تعاوني روستاي سامان از سال 52 تعيين شده معمولا" سازمان تعاوني روستاها از شركت تعاوني نماينده به اداره كشاورزي شهركرد معرفي مي نمايد كه كودشيميائي براي زارعين آن منطقه دريافت نمايدوطبق قراردادي كه در سال 5756 تنظيم شده از اداره خواهان كود شيميائي تحويل و در شركت تعاوني به زارعين مي فروشد و پول آنرا به حساب شركت تعاوني واريز مي كند سپس شركت تعاوني پول را به حساب شماره 749 بانك كشاورزي واريز مينمايد شركت تعاوني سامان از سال 1354مبلغ سيصد و نوزده هزار تومان كسري آورده و مبلغ كسري مذكور تاسال 5756 ادامه داشت و در سال 56 آقاي (ح ) سرپرست حوزه سامان شد وقتي كه كودها را فروخت در همان سال 5756 پول آنرا به حساب شركت تعاوني واريز كرد و آقاي (ح ) حضور داشته اند نماينده اظهارداشته مواد شيميائي به خوانده داده شده از او مطالبه وجه مي شودواونيز با تكرار مدافعات سابق خود اضافه كرده كه در دفاتر شركت تعاوني واريز شدن وجوه ثبت شده آقاي (ح ) گواهي بر صحت اظهارات خوانده نداده و اظهار نموده كه مديرعامل خوانده بوده و ثبت دفتربه عهده او بوده است پس از طرح شدن موادي اساسنامه براي روشن شدن قضيه دو نفر به نامهاي (م ) و(ش ) بعنوان حسابرس پس از ملاحظه و بررسي دفاتر شركت تعاوني سامان اوراقي در نتيجه تسليم كرده اند و آقاي (م ) توضيحي دردادگاه داده پس از كسب نظر مشاور دادرسي با اين استدلال با توجه به محتويات پرونده چون قرارداد منعقده بين اداره كل كشاورزي و آقاي (س ) فقط با امضاء خوانده بود است و رئيس هيئت مديره ونائب رئيس شركت تعاوني روستاي سامان آنراامضاءننموده اند بموجب ماده 52اساسنامه شركت تعاوني روستائي سامان اين قرارداد براي شركت تعاوني روستائي سامان تعهدآور در قبال اداره كشاورزي نمي باشد و لذا چون آقاي (س ) (خوانده ) اقرار به تحويل كودهاي شيميائي و دريافت وجوه آنرا از زارعين نموده مي بايستي آنرا در وجه اداره كل كشاورزي استان پرداخت نمايد بخشي به حساب 740 در بانك كشاروزي واريز مي نمود النهايه چون آقاي (س ) مدعي است كه كليه وجوه دريافتي را به حساب شركت تعاوني سامان واريز كرده مي تواند مقررات به طرفيت شركت تعاوني سامان در مرجع ذيصلاح طرح دعوي حقوقي بنمايد بنا به مراتب دعوي خواهان را ثابت تشخيص و خوانده را به پرداخت مبلغ يك ميليون و هفتصد و شصت و چهار هزار و نهصد ريال در حق اداره كل كشاورزي و منابع طبيعي استان چهار محال بختياري محكوم ودادنامه 2659/11/67 را صادر كرده است پس از ابلاغ حكم آقاي (ك ) دادخواست فرجامي يا تجديدنظرخواهي تسليم دادگاه صادر كننده حكم نموده بعد از پاسخگوئي اداره كل كشاورزي و منابع طبيعي استان چهار محال بختياري 7 كه اعتراضات و پاسخ آن هنگام راي قرائت خواهد شد پرونده به ديوانعالي كشور ارسال و به اين شعبه ارجاع شده است.
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس ازقرائت گزارش آقاي ...  و اوراق پرونده مشاوره نموده چنين راي مي دهند0

راي
با توجه به جريان پرونده واظهارات آقاي (س ) در جريان دادرسي داير بر وصول وجوه حاصل از فروش كودشيميايي از زارعين و ضرورت پرداخت وجوه مزبور به داين (خواهان ) و اقرار مشاراليه به واريز وجوه به حساب شركت تعاوني روستاي سامان و عدم ارائه دليل كافي داير بر رضايت و موافقت خواهان به اين نحوه پرداخت و مستندا" به مواد271و272 قانوني مدني دادنامه شماره 2659/11/967 دادگاه حقوقي يك شهركرد كه به محكوميت خواهان تجديدنظر بپرداخت وجوه حاصل از فروش كود شيميائي به زارعين اصدار يافته است مطابق با قانون و مدارك ومستندات پرونده بوده اعترافات ومدافعات مشاراليه موثر وكافي در رفع مسئوليت نامبرده نمي باشد با رد آن به استناد بندب ماده 10 قانون تعيين مواد تجديدنظر احكام دادگاهها و نحوه رسيدگي آنها تاييد مي گردد0

مرجع :
كتاب سقوط تعهدات - ضمان قهري - به اهتمام يداله بازگير
انتشارات فردوسي - چاپ اول 1379  - چاپ دريا