رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

شماره دادنامه :   1491، 1490           تاريخ :  9/11/74
پرونده كلاسه :  3،74،1382 1465ت
مرجع رسيدگي :  شعبه سوم دادگاه تجديد نظراستان تهران
باحضورامضاء كنندگان ذيل
تجديد نظرخواه :  خانم شهين كهنازي باوكالت آقاي فرهاداشرفي
تجديد نظرخوانده :  آقاي محمدرضاپوراصلاني باوكالت مع الواسطه آقاي ارژنگ شيرواني
خواسته :  تجديد نظرخواهي ازدادنامه هاي 782، 781،8/9/74 صادره ازشعبه 105 دادگاه عمومي تهران
گردشكار :  تجديد نظرخواه دادخواستي بخواسته فوق تقديم داشته كه به شعبه سوم نارجاع وپس ازثبت بكلاسه فوق وانجام تشريفات قانوني موردرسيدگي واقع وسرانجام دروقت فوق العاده دادگاه تشكيل وبابرررسي اوراق ومحتويات پرونده ختم دادرسي رااعلام وبشرح ذيل مبادرت به صدورراي مينمايد.
راي دادگاه*
درخصوص تجديد نظرخواهي خانم شهين كهنازي باوكالت آقاي فرهاد اشرفي نسبت به آن قسمت ازدادنامه هاي 782 ، 781 ، 8/9/74 شعبه 105 دادگاه عمومي تهران كه بموجب آن آقاي محمدرضاپوراصلاني فرزندمناف ازاتهام شركت دركلاهبرداري برائت حاصل كرده است ونيزتجديد نظرخواهي آقاي اميرعلي بهادري فرزنداسمعيل وابوالفضل غياثي فرزندعلي اكبرنسبت به دادنامه هاي مذكوركه حسب آن باتهام شركت درجعل سندازدواج شماره 1499،27/5/71 ازحيث تعرفه شخص ديگري بنام زوج كه دركانادااقامت داشته است به تحمل شش ماه حبس تعزيري محكوم شده اند. نظربه لوايح اعتراضيه وتحقيقات مشروح ومفصل ابتداديه واظهارات متهمين اولا درمورداعتراض بانوشهين كهنازي نسبت به برائت محمدرضاپوراصلاني ازآنجاكه تجديد نظرخواه دراين مرحله نيزدليل موثري كه ارتكاب بزه كلاهبرداري راازناحيه متهم توجيه نمايداقامه ننموده است ومشاهده نامبرده درفرودگاه حسين پروازخانم كهنازي وفرزندانش بخارج ازكشوروتردداوبه كانادا ومساعدت به خانم يادشده براي تمهيدپروازوي درفرودگاه باتوجه به اينكه متهم كارمندفرودگاه است ونيزملاقات اوباتجديد نظرخواه پس ازمراجعت ازسفروجهامن الوجوه براي احرازواثبات بزه ادعايي كفايت نداشته وباتوجه به اينكه وجهي نيزدررابطه باتهيه فرمهاي مربوط به ويزابه اوتسليم نشده است واينكه چون متهمين اصلي باسامي مهردادزماني ورستم زارعيان جهرمي درخارج ازكشوراقامت دارندومحمدرضاپوراصلاني فرزندمناف دايي همسرمهردادزماني وپسرش فرهادپوراصلاني راباجناق متهم متواري است اين اعتبارات رانمي توان دليل كلاهبرداري تلقي وبه اين دستاويزآن امورراكلاهبرداري قراردادبنابراين بارداعتراض دادنامه منظورراكه صحيحا صادرشده است تاييد مينمايدثاينا درخصوص تجديد نظرخواهي آقاي محمدرضاپوراصلاني باوكالت آقاي ارژنگ شيرواني واميرعلي بهادري وابوالفضل غياثي ازآنجاكه تجديد نظرخواهان بااطلاع ازچگونگي قضيه واستحضارازهويت حضاروزوجين درجلسه اي كه براي عقد برگزاربوده وباسوء نيت شخص ديگري رابجاي زوج ( اقاي فرهادپوراصلاني ) كه درخارج ازكشوراقامت داشته است بمنظورتمهيدوتدارك خروج نسرين بهادري ( زوجه ) ازكشورتعرفه وبدينوسيله درتنظيم سندرسمي ازدواج مرتكب تزويرشده انداعتراض آنان به تشخيص دادگاه بدوي ازحيث احرازبزهكاري وتطبيق عمل آنان باماده 26 غيرموجه است ليكن ازآنجاكه موافق دادنامه 781 -29/8/73 صادره ازشعبه 119 دادگاه مدني حاصل كه بموجب دادنامه 116/22،16/2/4 شعبه 22 ديوانعالي كشورموردتاييدواقع شده است حكم به صحت ازدواج خانم نسرين بهادري وفرهادپوراصلاني صادرشده است واينكه رابطه زوجيت آنان بنابه نامه هاومكاتبات پيوست ثابت است ومتعاقدين آن سندنيززندگي مشتركي دارنددادگاه بنابجهات يادشده وگذشت شاكي اقاي فرهادپوراصلاني وكهولت محمدرضااصلاني ولحاظ مصالح وعلائق خانوادگي آنان رامستحق تخفيف تشخيص وبااستنادبه شقوق يك وسه وپنج ماده 22 قانون مجازات اسلامي باتبديل مجازات آقايان محمدرضاپور اصلاني واميرعلي بهادري پدرومادرزوجين به پرداخت هريك مبلغ يك ميليون ريال ونيزتبديل مجازات آقاي ابوالفضل غياثي فرزندعلي اكبربرپرداخت مبلغ پانصدهزارريال جزاي نقدي بنفع دولت راي صادره راتاييد مينمايد. اين راي قطعي است .
مستشاران دادگاه تجديد نظراستان تهران
غلامعلي عابدي        هوشنگ صالحي لرستاني
رئيس شعبه سوم دادگاه تجديد نظراستان تهران
نادرديوسالار.
*****
بتاريخ 8/9/74                 پرونده كلاسه 74/1170 و1171ح
شماره دادنامه 782 - 781
مرجع رسيدگي شعبه 105 دادگاه عمومي تهران
شاكيه - خانم شهين كهنازي باوكالت آقاي فرهاداشرفي
متهمان - 1محمدرضاپوراصلاني باوكالت مع الواسطه آقاي ارژنگ شيرواني
2 - اميرعلي بهادري
3 - ابوالفضل غياثي
4 - علي اصغربهادري
5 - حاج علي اكبرواعظي
اتهام - جعل وكلاهبرداري
گردشكار - شاكيه شكايتي بخواسته فوق عليه متهمان بالاتقديم داشته كه پس ازارجاع به اين شعبه وثبت كلاسه فوق وجزء تشريفات قانوني دروقت فوق العاده دادگاه بتصدي امضاء كننده زيرتشكيل است وباتوجه بمحتويات پرونده ختم رسيدگي رااعلام وبشرح زيرصدروراي مينمايد.
راي دادگاه*
درخصوص اتهام آقاي 1 - محمدرضاپوراصلاني فرزندمناف 46 ساله كارمندفرودگاه مبني برمشاركت دركلاهبرداري وجعل سندازدواج مربوطه فرزندش ونيزاسنادمربوط به ويزاواقامت 2 - اميرعلي بهادري فرزنداسماعيل 63 ساله 3 - ابوالفضل غياثي فرزندعلي اكبر4 - علي اصغربهادري فرزنداميرعلي 27 ساله سه نفراخيرومتهم رديف 5 كه درشرح كيفرخواست صادره توسط دادسراي تهران كه درتاريخ 16/12/73 بشماره 1324 بوسيله داديارصادرگرديده است همگي متهم شده اندبه مشاركت درجعل ازدواج دادگاه بابررسي كامل اوراق پرونده ازاولين برگ كه شكايت خانم شهين كهنازي فرزندغلامحسين شروع گرديدتالغايت آخرين اوراق پرونده ازجمله كيفرخواست وقرارمجرميت صادرتوسط بازپرس شعبه سه دادسراي ناحيه 7 تهران بشرح اوراق شماره 373و274 پرونده ونهايتااظهارات شاكي ومتهمان حاضردردادگاه صورتجلسه مورخ 22/5/74 دادگاه اولا درخصوص اتهام كلاهبرداري مستنبط ازمندرجات پرنده آن است كه صرف نظرازشكايت خانم شاكي وچگونگي اظهارات وي ووكيل ايشان كه همه عليه آقاي محمدرضاپوراصلاني وفرهادپوراصلاني پدروپسردرجهت اثبات كلاهبرداري وجعل اسنادمربوطه ويزاميباشد قرين بادليل قانوني كافي نيست وهمانگونه كه درشكايت اوليه خانم كنهازي آمده است چنين حكايت شده كه مهردادزماني وشخص ديگري بنام رسيتم زاده عياني جهرمي بمنزل وي رفته اندواظهارنموده اندكه ويزاي اقامت دركشوركانادارابراي شاكيه خواخندگرفت وشاكيه پول هاوچك هارابه آنهاداده است ومنتظربليط شده وحكايت راتالغايت كارتشريح نموده كه درشكايت وي محفوظ است ودرادامه ذكرنموده است كه آقاي محمدرضاپوراصلاني درفرودگاه كارهاي معاضدتي لازمه راتاسوارشدن هواپيماانجام داده است وسپس پس ازمراجعت شاكي به ايران از فرانسه بازن وفرزندان خودبه منزلش رفته ويرادرجهت بازپس گيري وجوه خوددلداري داده وغيره كه همگي موردانكارآقاي محمدرضاپوراصلاني است وحتي درصورتجلسه مواجهه حضوري بين شاكي ومتهمان محمدرضاپوراصلاني وفرهادپوراصلاني دررابطه باكلاهبرداري انكارازمطلب شده است وازآنجاكه دليل كافي و قانوني كه توجيه كننده شكايت خانم شاكي عليه متهمان باشد درپرونده كشف نشده است وارائه نگرديده است        شدن انجام تحقيقات وتحصيل چندين ورق كاغذازصورتجلسات نيروي انتظامي ونامه نگاري ازفرودگاهواشخاص آقاي بازپرس ناحيه هفت تهران درشرق قرارمجرميت خودبدواآقاي محمدرضاپوراصلاني راوآقاي فرهادپوراصلاني رامبري ازارتكاب جرم دانسته است كه بامخالفت آقاي داديارروبروشده است وحتي درادامه كارگرچه صراحتا وبصورت روياروئي اختلافي بين مقامات قضائي بازپرس ودادستان حاصل نشده ولي آقاي دادياربامنع تعقيب آقاي فرهادپوراصلاني موافقت نموده وگرجه عليه آقاي محمدرضا پوراصلاني كيفرخواست تنظيم شدلكن بنابرآنچه ذكرشددليل كافي قانوني درپرونده مبني بركلاهبرداري عليه وي نيست ووجوه رابفرض تصاحب آقاي مهردادزماني ورستم زاده ازيكسووخانواده بهادري ازسوي ديگربعلت ازهم پاشيدگي ازدواج بين فرهاداصلاني ونسرين بهادري بشرح كاملي كه درشكايت آقاي فرهاداصلاني ولوايح تقديمي وي ذكرشده است موجب آن شده است كه بهرعلت خانم كهنازي بلحاظ عدم دسترسي به آقاي مهردادزماني وآقاي رستم زاده عبائي آقاي محمدرضاپوراصلاني رابعنوان شريك درجرم كلاهبرداري واردبرشكايت بنمايدكه بفرض كه اظهارات شاكيه حق باشد و
حق محرزباشد لازمه اثبات حق وادعادردادگاه قرين بودن ادعابادليل است و چون دادگاه وظيفه اي جزاعمال قانون برحسب عوامل قانوني نداردوظاهرانميتوان مجرميت متهم رامحرزدانست لذاازاين حيث راي به برائت متهم محمدرضاپوراصلاني درامركلاهبرداري وشماركت وي صادر و اعلام مينمايدثانيا بدين لحاظ وهم باعنايت به اينكه     شكايت صريح واظهارات روشن شاكيه شهين كهنازي وجهي دررابطه بادريافت بليط وويزاي كشوركانادابراي محمدرضاپوراصلاني تحويل نشده است دادخواست ضرروزيان خانم خواهان نيزمحكوم
ثالثا - درخصوص امرمشاركت متهمان ذكرشده به جعل سندازدواج آقاي فرهادپوراصلاني وخانم نسرين بهادري باعنايت به كم وكيف اظهارات همگي متهمان وكشف اين واقعيت كه سندازدواج موردنظركه درپرونده        وتوسط دفترازدواج شماره 452 آقاي اكبرواعظي شرق صدوريافته ( گرچه حضرت ايشان توسط حكم دادگاه انتظامي سردفتران بعلت عدم امضاي سندازدواج محكوميت يافته وهم براساس ظاهراولاق سندازدواج ازجهاتي مخدوش وناقص است ازجمله آنهاامضاي طرف ايجاب وقبول صفحه 6 عقدنامه وهم آنكه دردادگاه بدوي انتظامي سردفتران جهت تسويه حساب به سه سال انفصال ازشغل سردفتري محكوم گرديده وگرچه وي سردفتراسنادطلاق وازدواج بوده وشغل وي ايفاي تعهدووظيفه ايشان ايجاب مينموده كه درهنگام درج مشخصات زوجين ازروي اوراق واسنادرسمي هويتي شناسنامه وغيره پس ازاحرازهويت كامل آنان اقدام ينمايدووظيفه خطيرايشان وي راملزم به رعايت موازين قانوني مينموده است ليكن در   روحانيت مطرح واين دادگاه باصدورقرارعدم صلاحيت پرونده راكلابه مرجع محترم مذكورارسال نموده كه نهايت پس ازانجام تشريفات دادرسي باقرارمنع تعقيب برائت يافته است ) بانوعي تقلب وحيله بكاررفته توسط بستگان دامادوعروس بويژه پدردامادوپدرعروس وهم اعتراض واعلام اين حيله وتقلب توسط معرفين آقاي غياثي وميثمي كه بعنوان معرف سندازدواج راامضاء كرده اندوبااقرارهمگي متهمان بجزآقاي علي    كه ناآگاهي خودراعلام كرده است پس ازانجام كليه اموربه وي گفته اندسندراامضاء كندودفاع نموده كه دفاع وي موجه بنظرميرسد ودادگاه آقاي علي   راباتوجه به موردفوق دفاع موجه ازاتهام مشاركت درجعل سند      دانسته وراي برائت ويراصادر و اعلام مينمايدونسبت به بقيه متهمان سه نفرآقاي محمدرضاپوراصلاني پدردامادواميدعلي بهادري پدرعروس وآقاي ابوالفضل غياثي كه نوعي كارگرداني درصحنه راداشته است ودخالت هاي وي درامرمطالبه مهريه خانم نسرين بهادري واثرات دستخط وامضاهاي متعددوي ودلسوزي هاي ايشان ازخانم نسرين بهادري واينكه بنابراظهارات آقاي فرهاداصلاني درشرح لوايح متعدد و موقعيت اجتماعي وشغلي ولباس خوداستفاده بنفع خودبانسرين بهادري دراخراج ازمملكت نموده است ودرتحريك خانم شهين كهنازي مبني براعلام شكايت   آقاي محمدرضاپوراصلاني دانسته است واينكه آقاي محمدرضااصلاني پدردامادبوده است وحسب ماده 1021 قانون مدني هركس ميتواندبراي عقد نكاح وكالت بغيربدهد تا چه رسد به پدر دامادكه از نظرشرعي پدرحقوقي بر فرزند داردكه انكار ناپذيراست وهم حسب ماده    نكاح دخترباكره گرچه به سن بلوغ رسيده باشد موقوف باجازه پدراست كه تمام اين مواردحكايت ازاصيل بودن متهمان فوق ودخالت مستقيم ومباشرت آنان درانجام اين واقعه داردواظهارات اقاي اميدعلي بهادري دراعتراض وي درجلسه عقدمبني براينكه شخص ديگري وبجاي دامادامضاء كرده است چون نتيجه قانوني     وموضوع رااعلام به مراجع قانوني نكرده ونهايتابه آن وضعيت      سندازدواج توسط شخص ديگري غيرازداماد ) رضايت داده است دفاعي موجه نيست تاچه رسدبه اينكه اظهارات آقاي محمدرضاپور اصلاني كه پدردامادبوده وكالت تام داشته ودركسب گواهي هاي سلامت جسم پزشكي وآزمايش خودوغيره به شرحي كه دراوراق پرونده آمده است
نموده است وسپس باذكراين مطلب كه همگي متهمان عالم وآگاه درتخلف خوانده بوده اندگرچه امضاي بجاي دامادتوسط برادردامادباشد يابرادرعروس كه حسب اوراق پرونده وامضاهاي مسلم الصدورازناحيه آقاي علي اصغربهادري كه درپرونده هست باامضاي منعكس درعقدنامه مغايرت داشته واين مطلب حاكي ازآن است كه بجاي دامادآقاي علي اصغربهادري امضاء كرده وبهمين دليل دادگاه آقاي علي اصغربهادري راباعنايت به دفاع وي وانكارازارتكاب جرم امضاي سندبجاي داماد ) مبري ازاتهام دانست وراي برائت وي رانيزصادر و اعلام مينمايد  ونهايتابفرض امضادرسندبجاي دامادتوسط بهرام پوراصلاني برادردامادچون كيفرخواستي عليه وي صادرنشده است صدورحكم ورسيدگي موجهي نداردوهرچنددادگاه صنفي خاص تهران ازدواج راصحيح دانسته وديوان عالي كشورآن راتاييد نموده اندوهدف نهائي درست ازكاردرآمده وصحيح و قانوني وشرعي است ليكن وسيله اي كه بكاررفته تاحصول هدف ناصحيح است وهدف و توجيه نميكندورعايت مقررات ونظامات دولتي وپيمودن راه قانوني لازم است ونبايد براي رسيدن به مقصودبفرض كه قانوني باشد راه غير قانوني راپيموددراين صورت بااستدلال فوق وبااستنادبه ماده قانون تعزيرات اسلامي واينكه آقاي محمدرضاپوراصلاني داراي سوابق كيفري است وقبلا نيزمرتكب جرائمي شده است كه درپرونده محفوظ است ونه تنهادرظهوروصدورسندازدواج پسرش تقلب نموده است بلكه درصدوراسنادويزاورودوخروج گذرنامه واواق ديگردرهمين رابطه كه مربوط به خروج وورودازمملكت ميگرددباسوء استفاده ازشغل خودكه كارمندفرودگاه بوده است مرتكب اعمال خلاف قانون شده است والبته موفق شده است هم خودبه مسافرت خارج رفته وبازگرددوهم سايراقوام وفرزندان خودرابه خارج ازكشورروانه كندويرابه تحمل دوسال حبس تعزيري محكوم مينمايدآقاي اميرعلي بهادري وآقاي ابوالفضل غياثي رادنيزبه استنادماده مذكورودرنظرگرفتن استدلال فوق نسبت به هريك ونحوه دخالت آنان واثركارآنان هريك به تحمل 6 ماه حبس تعزيري محكوم مينمايدنسبت به متهان اصلي دركلاهبرداري كه پول وچك هاي خانم شهين كهنازي راتصرف نموده اندو چون شكايت نشده وكيفرخواستي صادرنگرديده اقدامي ميسورنيست اين راي حضوري است وقابل اعتراض تجديد نظرخواهي است .
رئيس دادگاه 105 عمومي