راي شماره : 1 - 22/1/1352

راي اصراري هيئت عمومي ديوان عالي كشور
اعتراض دادسراي استان پنجم مبني بربرائت عبدالله غلامي ازبزه قتل عاشوروحمل اسلحه قاچاق باتوجه به استدلال واستنباط دادگاه ازمجموع مندرجات پرونده وتحقيقات انجام شده بعدازتصميم مورخ 22/11/40هيئت عمومي ديوانعالي كشورموجه وموثردرنقض بنظرنرسيدوچون ازحيث رعايت اصول دادرسي وجهات قانوني اشكالي مشهودنيست بنابراين حكم فرجام خواسته ابرام مي شود.

* سابقه *
رديف 19هيئت عمومي                             پرونده 23/7797
راي اصراري شماره 1مورخ 22/1/1352هيئت عمومي ديوانعالي كشور

فرجامخواه :دادسراي استان پنجم .
فرجامخوانده :عبدالله فرزندعباس شهرت غلامي 35ساله
فرجامخواسته :حكم شماره 325-21/5/48 دادگاه جنائي استان پنجم
مرجع رسيدگي :شعبه 11ديوان عالي كشور
جريان كارعبداله فرزندعباس به اتهام قتل عاشدروحمل اسلحه قاچاق درآبان 45موردتعقيب واقع شده وبازپرس همدان قراربزهكاري اوراصادرو دادسراي شهرستان همدان به استنادماده 170قانون مجازات عمومي وماده 43 قانون مجازات مرتكبين قاچاق وماده 2الحاقي به قانون آئين دادرسي كيفري درخواست تعيين كيفراوراازدادگاه جنائي استان پنجم مي نمايددادگاه جنائي باانجام تشريفات قانوني درجلسه علني 5 نفري دادرسي راانجام وبشرح حكم شماره 100-27/7/37بعلت فقددليل برائت اورااعلام ودادسراي استان پنجم رسيدگي فرجام راخواستاروشعبه 11ديوان عالي كشوردرتاريخ 13/10/37 باتوجه بدرخواست فرجام ماهوي نماينده جناب آقاي دادستان كل حكم فرجام خواسته رانقض ورسيدگي راطبق ماده 8قانون تشكيل محاكم جنائي به دادگاه جنائي استان پنجم ارجاع ودادگاه جنائي باانجام تشريفات قانوني درجلسه علني 5 نفري به اتهامات متهم رسيدگي وبه موجب دادنامه شماره 39/309 متهم راتبرئه كرده ودادسراي استان پنجم درخواست رسيدگي فرجامي نموده و شعبه 11ديوان عالي كشورازجهت اصراري بودن موضوع پرونده رابه هيئت عمومي ديوان عالي كشورارسال وهيئت عمومي درتاريخ 1/9/40پس ازشنيدن بيان عقيده جناب آقاي دادستان كل مبني براينكه رسيدگي دادگاه ناقص است وقبل ازتكميل تحقيقات صدورحكم موردي نداشته چنين راي داده است (اعتراض ماهوي جناب آقاي دادستان كل برحكم فرجامخواسته واردمي باشدزيراازطرف دادگاه جنائي به اظهارات متهم مبني براينكه درتاريخ وقوع قتل درقريه يكله حضورنداشته وبلكه به اتفاق عده اي به كريم آبادوسپس به اتفاق اللهيار سليماني به القاوت رفته كافي نشده است وحال آنكه لازم بودكه به دعوي متهم از حيث عدم حضوردرمحل توجه بيشتري مي شدولااقل دراطراف فاصله بين نقاط مذكوروقريه يكله وامكان اينكه براي متهم مقدوربودكه درآن شب درمحل حضور يافته وپس ازارتكاب مراجعت نمايدونيزازاشخاصي كه متهم به شهادت آنان استنادنموده ويادرمحل هاي مذكوربه منزل آنهارفته بحقيقات كافي به عمل آورده ولدي الاقتضاءبااعمال مواجهه موضوع دفاع متهم راروشن نمايندوصدور حكم قبل ازتكميل تحقيقات مذكورصحيح نمي باشدلذاحكم فرجامخواسته به جهات مذكورمخدوش بوده وبه دستورماده 430مكررقانون آئين دادرسي كيفري نقض ورسيدگي به دادگاه صادركننده حكم ارجاع مي گرددودادگاه جنائي استان پنجم باانجام تشريفات قانوني درجلسه مقدماتي 5 نفري روزهاي 25/7/41و 12/3/43دستورتكميل پرونده رابه بازپرس همدان داده وپس ازاجراي مندرجات ازطرف  بازپرس دادگاه جنائي درجلسه مقدماتي 13/5/47قرار رسيدگي صادروسپس درجلسه علني 5 نفري روز21/5/48دادرسي راانجام وچنين راي داده است (باتوجه به اينكه متهم درتمام مراحل تحقيق ودادگاه منكر ارتكاب بزه هاي انتسابي بوده وهيچگونه دليل اثباتي درپرونده عليه متهم وجودنداردومطلعين وشهودقضيه هم اكثرابه نقل وقول وشايعات شهادت داده اندوحتي بعضي ازآنان درابتداي رسيدگي نسبت به موضوع اظهارعدم اطلاع نموده وبعداعليه متهم شهادت داده اندكه ماحصل وخلاصه اظهارات آنان مقرون به دليل نبوده ونظربه اينكه سلاحي ازمتهم كشف نشده وباتوجه به تحقيقاتي كه بعدازنقض راي هيئت عمومي ديوان عالي كشورانجام گرديده كه مويداظهارات متهم مي باشدمن حيث المجموع بعلت فقدادله كافيه دادگاه به اكثريت آراء راي بربرائت متهم ازبزه هاي انتسابي صادرواعلام مي داردودادسراي استان پنجم درخواست رسيدگي فرجامي كرده واستنباط دادگاه راباقرائن وشواهد كيفيات واقعه موافق ندانسته وباتوجه به راي اقليت ووجوداختلاف قبلي بين متهم ومقتول واظهارات دبيده واروجعلي فرزندپاشاويعقوب علي ونيزگواهي محمدحسن وعلي فرزنديعقوب وسلطان علي ومشهدي محمدمعطوف به لايحه فرجامي قبلي درخواست نقض حكم دادگاه جنائي رانموده وپرونده به اين شعبه ارجاع شده است .
چون هيئت عمومي ديوان عالي كشورازجهت نقض تحقيقات حكم فرجام خواسته رانقض وپس ازرسيدگي مجددمتهم تبرئه شده وپرونده براي اخذتصميم مقتضي به هيئت عمومي ديوانعالي كشورتقديم ميشود.
به تاريخ روزچهارشنبه بيست ودوم فروردين ماه يكهزاروسيصدوپنجاه دوهيئت عمومي ديوان عالي كشوربه رياست جناب آقاي عمادالدين ميرمطهري رياست كل ديوان عالي كشوروباحضورجناب آقاي عبدالحسين علي آبادي دادستان كل كشوروجنابان آقايان روساومستشاران شعب ديوان عالي كشور تشكيل گرديده پس ازطرح وبررسي اوراق پرونده وكسب نظريه جناب آقاي دادستان كل كشورمبني بر:
"محترمابه عرض مي رسد:خلاصه جريان پرونده به اين شرح است كه بدوا گروهان ژاندارمري همدان طي گزارش شماره 1062-3/8/35به دادسراي آن شهرستان اعلام نموده كه شب پنجشنبه 3/8/35شخصي بنام عاشورفرزندنظردر قريه يكله ازقراءهمدان باگلوله به قتل رسيده است بازپرس به معيت پزشك قانوني به محل عزيمت نموده وبشرح صورت مجسلس تنظيمي جوان بسيارقوي هيكلي كه درحدود28الي 29ساله بنظررسيده به سبب ورودگلوله به قسمت شانه راست وشكاف ناحيه ستون فقرات كه نتيجتاموحب قطع عروق داخلي شده به قتل رسيده است .
باتحقيقات مقدماتي كه بعمل آمده چنين معلوم مي شودكه درشب واقعه مقتول همراه عده اي ازجوانان قريه به قصدديداراروجعلي نام كه همان روزاز تهران آمده بوده به منزل نامبرده رفته ودرحدودسه ساعت ازشب گذشته كه همگي درخانه اروجعلي جمع بوده ومشغول صحبت بوده اندناگهان صداي تفنگ بلندشده وعاشورمورداصابت گلوله قرارمي گيردبلافاصله مصدوم راازآنجاحركت داده وبه منزلش مي آورندوبعدازچنددقيقه مي ميردطبق اظهارات حاضرين درهمان لحظه شبح شخصي درتاريكي ديده مي شودكه پس ازتيراندازي فرارمي كندولي كسي اورادنبال نمي كندتاموردشناسائي قرارگيردمقتول نيزچيزي راجع به هويت قاتل نمي گويدمادرمقتول سه نفررابه اسامي فضل اله فرزندعباس وبرجعلي فرزندرضاوعبدالله فرزندعباس (متهم )بعنوان قاتل فرزندخودمعرفي مي كند ومي گويدآن سه نفربراي قتل فرزندش همدست شده اندولي عبدالله فرزندعباس به اوتيرزده است وتوضيح مي دهدكه دوشب قبل ازواقعه چهارساعت ازشب رفته سه نفررادرپشت بام مشاهده نموده ومي پرسدكي هستيدآنهافرارمي كنندفقط عبدالله فرزندعباس راشناخته ودونفرديگررانشناخته است مادرمتهم در توجيه انگيزه قتل فرزندش وسيله متهم چنين بيان ميداردكه چون شيرعلي شوهر خواهرعبدالله (متهم )حق چوپاني عشقعلي چوپان رانمي داده مقتول به شيرعلي گفته چراحق عشقعلي رانمي دهدروي اين اصل عبدالله باشيرعلي اختلاف داشته و يكروزنيزمقتول عيال شيرعلي "خواهرمتهم "راموردضرب وجرح قرارداده وبه ازفحش ناموسي مي دهدبه همين جهت عبدالله كينه مقتول رابه دل داشته وگفته است كه اوراخواهدكشت وبه همين نحونيزاقدام كرده است .بازپرس از اروجعلي يعني صاحب خانه اي كه قتل درآن واقع شده وسايركساني كه درهنگام وقوع جنايت كنارمتهم نشسته بوده اندتحقيق نموده ولي همه آنهابابيانات مشابه ازشناسائي قاتل اظهاربي اطلاعي كرده اندامايكي ازاهالي بنام كرم فرزنديعقوب اظهارداشته درمنزل خودنشسته بوده كه صداي تيرتفنگ  شنيده بعدمعلوم مي شودعاشوررادرمنزل اروجعلي كشته اندواززبان اروجعلي و برادرش قربانعلي شنيده است كه گفته اندعبدالله فرزندعباس عاشوررابا تفنگ به قتل رسانيده است حسين فرزندآقاخان وعلي فرزندجعفرنيزبه نقل قول ازاروجعلي بيان داشته اندكه عبدالله مبادرت به كشتن عاشوركرده است بعد ازآنكه بازپرس اظهارات نامبردگان رابه اروجعلي تذكرداده نامبرده صريحااعتراف كرده كه به چشم خودديده است كه عبدالله فرزندعباس باتفنگ بطرف  عاشورشليك  كرده واوراكشته وچون قاتل شخص شروري است وسابقه ارتكاب قتل داردابتداترسيده كه حقيقت رانزدبازپرس بيان كنديعقوب علي نام نيزنزدبازپرس بيان داشته كه به چشم خودديده است كه عبدالله با تفنگ عاشوررابه قتل رسانيده شيرعلي نيزموضوع مذاكره ه واختلاف خودرابا عاشوربرسرحق چوپاني عشقعلي وفحاشي عاشوربه عيالش راتصديق كرده است بانواصلي زن شيرعلي اقراركرده است كه دوبارعاشوربه اوفحاشي كرده و كتك كاري نموده است سلطانعلي فرزنداسمعيل نيزاظهارداشته كه درشب واقعه صداي تيرتفنگ  ازخانه اروجعلي شنيده كه بلافاصله مشاهده نموده اروجعلي بالاي بام آمده وباصداي بلندفريادزده مردم عبدالله فرزندعباس عاشورراباتيرزدوكشت .
متهم منكربزههاي انتسابي شده ومدعي گرديده كه ازدوماه قبل اساسابه قريه يكله (محل وقوع بزه )نيامده ومخصوصادرروزهاي چهارشنبه 2/8/35و پنجشنبه 3/8/35درقريه كريم آبادبوده (قتل درشب پنجشنبه واقع شده است ) روزچهارشنبه 2/8/35گوسفندي باشركت پدروبرادرش فضل الله واسمعيل فرزندرمضانعلي وحسين برادراسمعيل خريده اندوهمان روزآن راسربريده و خورده اندوشب پنجشنبه 3/8/35تاچهارساعت ازشب گذشته نزدنامبردگان بوده وعده اي ازاهالي كريم آباداورادرآن ساعت ديده اندوروزپنجشنبه نيز باالهياروآقايارسلماني ازكريم آبادبه قريه القاوت رفته اند(بعدا فاصله بين كريم آبادويكله چهارفرسخ اعلام شده )بازپرس جهت رسيدگي به صحت وسقم ادعاي متهم به ژاندارمري دستورتحقيقات ازمطلعين كه متهم نامبرده و نيزازاهالي كريم آبادوالقاوت داده وگروهان ژاندارمري همدان نيزپس از انجام تحقيقات گزارش داده است كه خط سيرعبدالله بطوريكه ادعانموده صحيح مي باشدوكليه گواهان نيزصحت ادعاي وي راتائيدكرده انددرپايان گزارش اظهارنظرشده كه هشت نفري ازاهالي يكله كه درهنگام وقوع جنايت در خانه اروجعلي بوده اندبايدتحت تعقيب قرارگيرندتاحقيقت روشن شود بالاخره بازپرس پس ازانجام يك سلسله تحقيقات قرارمجرميت عبدالله فرزندعباس رابه اتهام قتل عاشوروحمل سلاح غيرمجازصادرنموده وپرونده با كيفرخواست به دادگاه جنائي كرمانشاه ارسال گرديده ودادگاه مزبوربه به اتفاق آراءمتهم راازبزههاي انتسابي تبرئه كرده وبافرجامخواهي دادسراي استان وتقاضاي فرجام ماهوي جناب آقاي دادستان كل پرونده درشعبه 11ديوان كشورطرح وشعبه مزبوربه استنادآنكه دلائل وشواهدوقرائن موجوددر پرونده مخالف اصول وكيفياتي است كه دادگاه جنائي مستنداستنباط خودبر برائت متهم قرارداده حكم فرجامخواسته رانقض ورسيدگي مجددرابه شعبه ديگردادگاه جنائي ارجاع نموده است .دادگاه جنائي درمرحله رسيدگي مجددبه اكثريت آراءمتهم راتبرئه كرده وچون قضيه اصراري تشخيص گرديده هيئت عمومي ديوانعالي كشوربعلت نقص  تحقيقات حكم رانقض وجهت رفع نقض و رسيدگي مجددبه دادگاه صادركننده حكم ارجاع نموده است دادگاه جنائي استان پنجم درجلسه مقدماتي مورخه 25/7/41قرارتكميل تحقيقات صادرنموده وپس ازانجام قراروسيله بازپرسان ملايروهمدان بالاخره بشرح دادنامه شماره 325 21/5/48به اكثريت آراءمتهم راتبرئه كرده است ضمنااولياءدم نيزبشرح دوفقره گذشت نامه رسمي ازشكايت عليه متهم صرفنظركرده واعلام داشته اند پس ازتحقيقات به اين نتيجه رسيده اندكه متهم قاتل فرزندآنان نبوده است .
باتوجه به نتيجه تحقيقات دادگاه تالي دراثرنقض حكم ازطرف شعبه يازدهم ديوان عالي كشوروگذشت اولياءدم به اينكه "پس ازتحقيقات به اين نتيجه رسيده اندكه متهم قاتل فرزندآنان نبوده است "تقاضاي ابرام حكم برائت رامي نمايم 
دادستان كل كشور:عبدالحسين علي آبادي

مرجع :
مجموعه موازين قضائي ، جلددوم
ازانتشارات حسينه ارشاد ، چاپ اول ، تابستان 1363
صفحه 473 تا 478
12