راي شماره : 625-20/4/45

راي اصراري هيئت عمومي ديوان عالي كشور
اعتراض فرجامخواه بخلاصه اين است كه باوجودقرارتامين خواسته وبازداشت كالاواينكه پس ازصدوراحكام ديوان دادرسي ازطرف دادگاه شهرستان بقاي قراراعتبارتامين به گمرك اخطارشده است ،اداره نامبرده حق نداشته مالي راكه ازطرف دادگاه شهرستان نزدآن اداره بازداشت شده بوده بعنوان تمكين به حكم ديوان دادرسي دارائي درمقابل اخذتضمين به ديگري واگذارنمايداين اعتراض واردنيست زيرااداره گمرك پارچه هاي بازداشتي رادرمقام اجراي حكم ديوان دادرسي دارائي تسليم محكوم لهمانموده وعمل خلاف قانوني كه مسئوليت رامتوجه آن اداره سازدانجام نداده است وچون دادنامه فرجامخواسته ازحيث رعايت اصول ومقژات قانون بي اشكال است به اكثريت آراءراي به ابرام آن صادرمي شود.

* سابقه *
راي شماره : 625-20/4/45

10-اجراي حكم ديوان دادرسي باوجودبقاي اعتبارقرارتامين
مسئوليت حافظ

بدوافرجامخواه بطرفيت كارخانه لاپي فيوالبابه نمايندگي ازشركتي بخواسته تسليم مدارك واسنادحمل 37عدل پارچه ماهوتي دادخواستي به دادگاه شهرستان تهران تقديم وضمناتقاضاي صدورقرارتامين كالاي مزبوررامي نمايد پس ازصدورقرارتامين شركت اروپاوخاورميانه بعنوان اعتراض ثالث نسبت به دادخواست مزبوروقرارتامين دادخواست به دادگاه تقديم ميدارد دادگاه پس ازرسيدگي واسترداددعوي ازطرف شركت اروپاوخاورميانه حكم به حقانيت فرجامخواه به دريافت 37عدل ووصول اسنادمربوطه ورددعوي واردين ثالث صادرمي كندكه دراثرعدم اعتراض وپژوهش قطعي مي شود.
دراثناءدادرسي آقايان غفار...واصغر...درتاريخ 2/5/30 دادخواستي بطرفيت گمرك بخواسته ترخيص وتسليم 37عدل پارچه ماهوتي به دادرسي دارائي تقديم مي دارندكه منجربصدورحكم ترخيص وتسليم كالابه غفار. واصغر...مي گردد.اداره گمرك ازاين حكم تقاضاي تجديدنظركرده ويوسف فرجامخواه نيزدراين مرحله بعنوان ثالث بااستنادبه مداركي كه درشعبه 4 دادگاه شهرستان اقامه نموده وقرارتامين اچآن دادگاه وارددعوي شده ودر درجه اول تقاضاي صدورقرارعدم صلاحيت ودرغيراين صورت باتوجه به مدارك تقديمي فسخ حكم بدوي راتقاضامي نمايد.دادگاه تجديدنظرپس ازرسيدگي در 16/9/30نسبت به دعوي ثالث يوسف ...بطرفيت گمرك حكم بدوي راتائيدو درمورددعوي ثالث عليه غفار...واصغر...بعنوان اينكه دعوي برافراداست قرارعدم صلاحيت صادرمي كند.
سپس فرجامخواه در9/10/34دادخواستي بخواسته 37عدل پارچه ماهوتي بطرفيت اداره گمرك به دادگاه شهرستان تهران تقديم ميداردبه اين توضيح كه طبق قرارتامين شعبه 4دادگاه شهرستان وپرونده اجرائي وحكم صادرازشعبه مزبورتعلق جنس به اومحرزشده معذالك اداره گمركات ازتسليم آن خودداري مي نمايدوتقاضاي حكم برالزام خوانده به تسليم كالاودرصورت تلف پرداخت مثل يابهاي آن رامي كند.اداره گمرك هم آقايان غفار...واصغر...رابعنوان اينكه اجناس مذكوررابموجب حكم دادرسي دارائي ازگمرك تحويل گرفته اند جلب مي نمايدكه به دعوي يوسف پاسخ دهند.
دادگاه پس ازرسيدگي باستناداينكه نسبت به همين 37عدل پارچه مورد دعوي بطرفيت گمرك ازطرف خواهان درديوان دادرسي دارائي قبلابعنوان وارد ثالث طرح دعوي شده ومنجربصدورراي گرديده ديگرموجبي براي طرح مجددآن عليه گمرك نيست قراررددعوي خواهان وجلب ثالث راصادرمي نمايد.
پس ازتقاضاي پژوهش دادگاه استان درمورددعوي جلب ثالث ازطرف اداره گمرك قراررددرخواست ونسبت به اصل مطلب هم قرارپژوهشخواسته را استوارمي نمايد.
ازاين حكم فرجامخواهي شده ،شعبه اول ديوان كشوربه اكثريت خلاصه به عنوان اينكه :دعوي اوليه بادعوي اقامه شده ازحيث خواسته وسايرجهات مغايرت داشته قرارفرجامخواسته رانقض وختم امررابه همان شعبه صادر كننده قرارارجاع مي نمايد.
سپس دادگاه استان بشرح زيرراي مي دهد:
ايرادواعتراض اداره گمرك نتيجتا برحكم پژوهشخواسته وارداست زيراهمانطوركه درحكم شعبه اول ديوان عالي كشوراشاره گرديده ومحتويات پرونده هاي مورداستنادونيزمتن دادخواست خواهان بدوي دلالت دارداداره گمرك پس صدورقرارتامين ازدادگاه شهرستان كه بسودآقاي يوسف بوده از ترخيص وتحويل كالابه تقاضاي آقايان غفار...واصغر...كه مدعي مالكيت كالاي مزبوربوده اندخودداري نموده تااينكه بموجب حكم تجديدنظرديوان دادرسي دارائي اقدام به وصول عوارض وحقوق گمركي كالاي مزبوروترخيص و نحويل آن به آقايان مزبورنموده است بنابراين عمل واقدام گمرك كه بموجب قانون درمقام اجراي حكم قطعي بوده ايجادمسئوليتي نمي كندتابتوان مجددا اداره گمرك رامسئول تحويل كالاوخسارت به آقاي يوسف ...تلقي نمودبلكه ملزم به اجراي حكم قطعي ديوان دادرسي دارائي بوده وبه اجراي آن ديگركالائي هم باقي نمانده كه موردمطالبه آقاي يوسف ...قرارگيردوچون راساهم اقدام به ترخيص كالانكرده ومسئوليتي نداردبنابه مراتب آقاي يوسف ...حق مطالبه خواسته اين دعوي راازاداره گمرك ندارد،امادرموردپژوهشخواهي وكيل آقايان غفار..واصغر...يكي ازاعتراضات اين است كه بارددعوي جلب در مرحله بدوي وسپس رددعوي جلب درمرحله پژوهشي به لحاظ اينكه خارج ازموعد اقامه شده وعدم فرجامخواهي گمرك موردي براي رسيدگي دادگاه شهرستان نبوده است كه اين اعتراض وارداست زيرادادخواست جلب اداره گمرك در مرحله بدوي ردشده ودرمرحله پژوهشي قطع نظرازاينكه موردي براي دعوي جلب نبوده چون دادخواست جلب اداره گمرك به لحاظ خارج ازموعدبودن آن ردشده ديگرفرجامخواهي هم نشده بوده اصولادادخواست جلب درهردومرحله مختومه بوده است وپس ازارجاع پرونده به شعبه 4دادگاه شهرستان براي رسيدگي ماهوي به دعوي اصلي دادخواستي بعنوان جلب مطرح نموده تاموردي براي اظهارنظر دادگاه نسبت به جلب باشدبنابه مراتب راي نسبت به مجلوبين ثالث هم صحيح نيست وحكم پژوهشخواسته درهردوقسمت فسخ مي شودوآقاي يوسف ...در اين دعوي كه بطرفيت گمرك اقامه نموده محكوم به بي حقي است .
اين حكم درشعبه اولي ديوان كشوربشرح ذيل نقض شده است :
دادگاه استان خلاصتابعنوان اينكه 37عدل پارچه موردادعاي فرجامخواه برحسب حكم ديوان دادرسي تحويل آقايان غفارواصغرشده مسئوليتي متوجه اداره گمرك ندانسته نتيجتاراي بربي حقي فرجامخواه صادركرده كه طبق ادعاي فرجامخواه محتويات پرونده 37عدل مزبورقبلابموجب قراردادگاه شهرستان تهران به نفع فرجام خواه نزداداره گمرك  توقيف شده بوده مادام كه قرار مزبوربه قوت خودباقي وازطرف دادگاه صادركننده يادادگاههاي بالاترقرار رفع اثرازآن نشده فرجامخوانده حق نداشته آن رابه ديگري تحويل دهدوحكم دادرسي دارائي درتعلق جنس به آقايان غفار...واصغر...باوصف صدورقرار تامين قبلي ازطرف دادگاه شهرستان تهران وعدم الغاءآن رافع تكليف اداره گمرك ازحيث رعايت مقررات تامين نبوده است ازاين جهت برحكم فرجام خواسته اشكال واردونقض وختم امربه شعبه ديگردادگاه استان مركزارجاع مي گردد.
سپس شعبه 11دادگاه استان مركزچنين راي مي دهد:
استدلال ديوان عالي كشوردرنقض حكم صادره ازشعبه 10دادگاه استان اين است كه چون 37عدل پارجه موردبحث قبلابموجب قراردادگاه شهرستان تهران بنفع آقاي يوسف نزداداره كل گمرك توقيف بوده ومادام كه قرارمزبور ازطف آن دادگاه يادادگاه بالاترلغونشده اداره گمرك حق نداسته كالارابه ديگري تحويل دهدوحكم ديوان دادرسي دارائي درتعلق جنس به آقايان غفار... واصغر...رافع تكليف اداره گمرك ازحيث رعايت مقررات تامين نبوده است حال آنكه بنظراين دادگاه پس ازصدورحكمقطعي ديوان دادرسي دارائي بر تعلق پارچه به آقايان مزبوروالزام اداره كل گمرك  به تحويل آنهابه نامبردگان اداره گمرك  ناگزيرازاجراءحكم قطعي مزبوربوده خصوصاكه هر چندديوان تجديدنظردادرسي دارائي دردعوي آقايان يوسف براداره گمرك و آقايان غفار...واصغركه نامبردگان بعنوان واردثالث دردعوي مطروحه شركت كرده دعوي مزبوررابرنامبردگان دعوي فردبرفرددانسته لكن درآن قسمت ازدعوي كه مربوط به اداره گمرك بوده وآقاي يوسف تحويل كالارابخود ازگمرك مي خواسته است درحقيقت باصدورحكم برمحكوميت اداره گمرك به تحويل پارچه هابه آقايان غفار...واصغر...وتلويحاراجع به ادعاي نامبرده برگمرك اظهارنظركرده است وبالجمله باتوجه بمراتب مزبوروملاك ماده 589قانون آئين دادرسي مدني كه حتي اعتراض شخص ثالث مانع اجراي حكم قطعي نيست وشخص ثالثي كه ازصدورحكمي متضررمي شودقانونابادادن عرضحال اعتراضي ودرصورت وجودموجباتي كه درماده 589قانون آئين دادرسي پيش بيني شده مي تواندتاخيراجراءحكم معترض عليه رابه مدت معيني خواستارشود. ترديدي نيست كه قرارتامين دادگاه شهرستان مانع اجراءحكم قطعي موردبحث نبوده وچون اداره گمرك  پارچه هارادرمقام اجراءدادنامه ديوان دادرسي دارائي تسليم محكوم لهماكرده نه به اختيارخودلذاهيچگونه مسئوليتي ازاين حيث متوجه مشاراليه نيست وبافسخ دادنامه پژوهشخواسته پژوهشخوانده به بطلان دعوي محكوم مي شودراي دادگاه فرجام پذيراست .
اينك موردشكايت فرجامي واعتراض شرحي است مفصل دراطراف مخدوش بودن نظردادگاه استان كه موقع شورقرائت خواهدشدازطرف  اداره گمرك هم پاسخ داده شده است .
چون راي فرجامخواسته اصراري بوده موضوع قابل طرح درهيئت عمومي ديوان كشوربنظررسيده است .
پس ازطرح موضوع درهيئت عمومي ديوان عالي كشوروقرائت گزارش پرونده ومطالعه اوراق لازم باكسب عقيده جناب مقاي دادستان كل مبني بر ابرام راي فرجامخواسته مشاوره نموده بشرح زيرراي مي دهند:

مرجع :
موازين قضائي ،ازانتشارات حسينيه ارشاد(جلد 4) صفحه 470تا475
5