قانون امور حسبی

راي شماره : 1678-23/10/29

راي هيات عمومي ديوان عالي كشور
" با توجه به اينكه صلاحيت دادگاه شهرستان نسبت به دادگاه بخش نسبي است و ماده 362 قانون امور حسبي دادگاه بخش را در مورد اعتراض به تصديق انحصار وراثت مرجع رسيدگي و صدور حكم قرارداده است رسيدگي به موضوع نسب هم در مواردي كه اتخاذ تصميم نسبت به اعتراض برتصديق حصر وراثت مبتني و متوقف بررسيدگي به موضوع نسب باشد با همان دادگاهي است كه به موضوع نسب رسيدگي مي نمايد.

* سابقه *
رسيدگي به دعوي نسب

الف - زني ازدادگاه بخش تهران تقاضاي صدورتصديق انحصاروراثت نموده وتوضيح داده كه شوهرمن درتهران محل اقامت دائمي خودفوت نموده و وارث اومن ودختراوست پس ازانتشارآگهي زن ديگري اعتراض نموده است و خودراعيال منقطعه متوفي وحامله ازاومعرفي تقاضاي رسيدگي وصدورحكم به سهم الارث جنين راكرده است .
دادگاه بخش پس ازرسيدگي وايرادانكارنسب ازلحاظ اينكه رسيدگي به انتساب صغيربه متوفي طبق شق 3ماده 16قانون آئين دادرسي مدني داخل در صلاحيت دادگاه شهرستان است )قرارعدم صلاحيت صادرمي كند.
براثرپژوهشخواهي ازاين قراردادگاه شهرستان مركزبه استناداينكه : قانون امورحسبي واردبه ماده 16قانون مزبوراست ودرماده 362قانون امورحسبي كه درمقام بيان كيفيت صدورگواهي حصروراثت وتعيين عده وراث و نسب آنهابه متوفي درصورت عدم اعتراض وصدوحكم مقتضي پس ازاعتراض و رسيدگي است هيچگونه قيدي وجودندارد،دادگاه بخش راصالح دانسته است .
ب - شعبه ديگردادگاه شهرستان مركزدرموردقرارصلاحيتي كه درچنين موضوعي ازدادگاه بخش صادرشده بوده به استناداينكه :
درمورداعتراض راجع به نسب ضمن تقاضاي گواهي حصروراثت بايدبدوا موضوع نسب دردادگاه صلاحيتدارطرح شودوسپس اقدام شايسته بعمل آيد،قرار صلاحيت دادگاه بخش رافسخ كرده است .
براثربروزاختلاف بين دادرسان پژوهشي موضوع برحسب ماده 42قانون امورحسبي درهيئت عمومي ديوان عالي كشورطرح گرديده واكثريت چنين راي داده اند:

مرجع :آرشيوحقوقي كيهان ،مجموعه رويه قضائي
آراءهيئت عمومي ديوان عالي كشورازسال 1328تا1342
جلددوم ،آراءمدني ،چاپ دوم سال 1353                   صفحه 395-396