رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

شماره دادنامه : 411/20
تاريخ رسيدگي  : 10/2/71
مرجع رسيدگي   : شعبه 20 ديوانعالي كشور

خلاصه جريان پرونده : پيرو گزارش مورخه 9/7/709 شعبه دوازدهم ديوانعالي كشور موضوع اتهام آقاي (ر) مدير داخلي شركت 000 به ارتكاب قتل غير عمدي خانم (م ) سيزده ساله به اين توضيح كه سيلندر گاز اكسيژن را با گاز كربنيك پرده كرده وبامصرف آن دربيمارستان 00 باعث فوت مشاراليها شده است شرح بيشتر قضيه در گزارش فوق الذكر و قرار مجرميت و كيفرخاست مورخه 21/9/70 ذكر شده دادگاه كيفري يك تهران به تاريخ 5/6/69 به دليل شكايت شاكي و گزارش مامورين و گواهي هاي پزشكي قانوني و نحوه مدافعات متهم هيچگونه دليل ومدرك قانع كننده عليه متهم در پرونده موجود نديده بنابر اصل برائت حكم بر برائت متهم صادر كرده پدر مقتول نسبت به حكم صادره اعتراض كرده پرونده با ابقاء حكم دادگا در عقيده خود در شعبه دوازدهم بررسي شده از جهت اينكه قرار منع پيگرد صادره درباره دكتر(ق ) مديرعامل شركت 000 به شاكي خصوصي ابلاغ نشده و تشريفات قانوني آن به طور كامل انجام نگرفته پرونده را برگشت داده كه با اعتراض شاكي خصوصي دادگاه بشرح دادنامه 28/10/70 قرار معترض عنه را تاييد كرده است پرونده برگشت و به اين شعبه ارجاع شده است 0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس ازقرائت گزارش آقاي 000 عضو مميز و اوراق پرونده و نظريه كتبي آقاي 000داديار ديوانعالي كشوراجمالا" مبني بر نقض حكم صادره مشاوره نموده چنين راي مي دهد0
با توجه به مجموع اوراق پرونده و تحقيقاتي كه انجام گرفته از جمله مفاد شكايت شاكي در برگهاي 1و61 پرونده و اينكه بنابر اظهارآقاي دكتر(ع ) مسئول بيهوشي نظريه موضوع در چند روز قبل از حادثه در بيمارستان 000 به وقوع پيوسته كه مي تواند براي مسئولين بيمارستان 000هشدار باشد و با توجه به مدافعات مهم در مراحل مختلفه كه در كارگاه او فقط گاز كربن پر مي شود و از خصوصيات رنگ ويژه كپسولها اطلاعي نداشته و از مراجع ذيصلاح بخشنامه يا دستوري به او داده نشده خاصه ايكه بين اظهارات پزشكي مسئول بيهوشي  كاركنان بيمارستان و اداره استاندارد در تعيين رنگ مخصوص در كپسولها اختلاف نظر ديده مي شود( برگهاي 77683821و80) پرونده و با عنايت به لاحيه وكيل مدافع متهم به محضر دادگاه لازم بوده دادسرا براي شناسائي مسبب يا مسببين امر و جمع آوري دلايل كوشش بيشتري را معمول مي داشت در اعتراض شاكي خصوصي در لايحه 2/11/69بازهم تاكيد شده مسئول بيهوشي بدون توجه و دقت لازم 000 اقدام كرده است فلذا با تائيد دادنامه نسبت به اتهام (ر)وبنابراين اعتراض و تجديدنظرخواهي آقاي داديار دادسراي كل مستندا" به راي شماره 1539/8/1369 هيئت عمومي ديوانعالي كشور (قابل تجديدنظر خواهي بودن راي كيفري 2 در مقام رسيدگي به اعتراض به قرارمنع پيگرد) پرونده را جهت رسيدگي و اقدام شايسته به دادگا كيفري يك تهران ارسال مي نمايد0

راي دادگاه بعد از نقض راي دادگاه بدوي توسط شعبه ديوانعالي كشور
كلاسه پرونده : 171/141/486
شماره دادنامه : 740
تاريخ رسيدگي : 14/10/71
مرجع  رسيدگي : شعبه 141 دادگاه كيفري يك تهران

راي دادگاه
در خصوص تجديدنظرخاهي آقا (ح ) نسبت به دادنامه شماره 1218 30/10/70 صادره از شعبه 178 دادگاه كيفري 2 تهران داير بر تاييد قرار منع پيگرد مورخ 2/9/67 دادسراي عمومي تهران در مورد اتهام آقاي دكتر(ش ) فرزند000 متخصص بيهوشي از حيث بي مبالاتي دراستفاده از گاز سمي به جاي گاز اكسيژن كه منتهي به مرگ بيمارگرديده است 0 توضيح ماجرا: از اين قرار است كه آقاي (ح ) شكايت دارد بر اين كه در تاريخ 16/4/60 فرزند ش به نام دوشيزه (م )13 ساله را جهت عمل لوزه (برداشتن لوزه ) به بيمارستان 000 برده ساعت 10 صبح همان روز طف را به اطاق عمل برده اند كه دكتر بيهوش دهنده آقاي دكتر (م ) بوده و پس از دو ساعت بدون اينكه هيچگونه عمل جراحي صورت گرفته باشد بچه رابه اطاق مراقبت هاي ويژه (سي  سي  يو) انتقال داده اند و بعدا" معلوم شده به علت سهل انگاري و بي توجهي دكتر بيهوشي دهنده و استفاده از كپسول گاز سمي به جاي كپسول اكسيژن طفل تلف شده است تقاضاي تعقيب مسئولين مربوطه را دارد0
آقاي دكتر(م ) (مشتكي عنه ) بشرح اولين برگ بازجوئي مورخ 21/4/60 رديف 4 پرونده به خلاصه چنين توضيح دادهاست با شروع بيهوشي حال طفل سريعا" به هم خورد و قلب و تنفس از كارافتادبلافاصله بيهوشي قطع شد ولي متاسفانه معالجات به نتيجه اي نرسيد طفل فوت نمود و بعدا" معلوم شد كه به جاي اكسيژن در سيلندراكسيژن ماشين بيهوشي گاز سمي (2OC) پر شده است طبق گواهي پزشكي قانوني مضبوط در پرونده علت مرگ بيمار نرسيدن اكسيژن به مغز تشخيص داده شده و خانم (س ) پرستار اطاق عمل به شرح برگ بازجوئي مورخ 12/2/61رديف 79 پرونده اظهار نموهاست ، دستگاه بيهوشي جديد بود و آقاي دكتر بيهوشي دهنده دستور نصب كپسول را به كارگر دادند و كارگر كپسول را به دستگاه نصب كرد0
كه با توجه به مراقبت فوق و اينكه علت مرگ فرزند شاكي خصوصي در اثر بي مبالاتي و استفاده از گاز كربنيك (2OC) به وقوع پيوسته و با توجه به اينكه مسئول مستقيم عمليات بيهوشي در اين مورد شخص آقاي دكتر(م ) پزشك بيهوشي دهنده بوده است و مدافعات او بر اينكه (كارخانه 000) شركت پركننده كپسول گاز در ماجرا مقصراست با محتويات پرونده سازگاري ندارد زيرا فتوكپي فاكتور فروش مورخ 21/4/60كپسول گاز از طرف كارخانه 000بشرح برگ رديف 14 پرونده به روشني به صراحت نوع گاز فروخته شده (2OC)و وزن آن 5 كيلو ومبلغ آن جمعا" يك هزارريال ذكر شده است بنابراين اشتباه مذكورنمي تواند مستند به عمل شكرت فروشنده گاز باشد به ويژه اينكه مسئولين شركت مذكور توضيح داده اند كه در آن كارخانه فقط يك نوع گاز و آن هم گاز(2OC) توليد و پر مي شود(اوراق رديفهاي 11و12 و41پرونده ) و با توجه به اينكه طبق اظهارات پرستار اطاق عمل (خانم س ) ماشين بيهوشي جديد و براي اولين بار مورد استفاده قرار مي گرفته و آقاي دكتر بيهوشي دهنده شخصا" دستور نصب كپسول را روي ماشين مذكور داده است ، احتياط و انضباط شغلي و حساسيت امر ايجاب مي گرده كه آقاي دكتر(م ) (دكتر بيهوشي دهنده ) دقتهاي لازمه را معمول وكپسول را با فاكتور آن مطابقت مي نمودو آنگاه دستور نصب آن را روي ماشين بيهوشي جديد ميداد، بنا به مراتب به نظر اين دادگاه آقاي دكتر(م ) مرتكب بي مبالاتي در كار و حرفه خود شده است و سبب و موجب مرگ بيمار گرديده و قابل تعقيب كيفري است ، نتيجتا" قرار و راي معترض عنه درباره وي ناموجه تشخيص و به استناد ماده 318و 319 قانون مجازات اسلامي حديث لايبطل دم امرا مسلم (خون مسلمان پايمال نمي شود) ضمن نقض قرار و راي مذكور قرار جلب متهم نامبرده را به دادرسي صادر مي نمايد و مقرر است دفتر پرونده را با نسخه اي از راي دادگاه جهت اقدامات قانوني به دادسرا اعاده نمايند0

مرجع :
كتاب منتخب آراء قطعيت يافته دادگاهها درامورجزائي ،جلددوم
تعزيرات
چاپ اول  1379 . ناشر، دانش نگار، چاپ جديت

162