رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي : 5/4/73
شماره دادنامه : 222/2
مرجع رسيدگي  : شعبه 2 ديوانعالي كشور
فرجامخواسته  : دادنامه شماره 71766/9/72 صادره ازشعبه 7 دادگاه
كيفري يك ساري
خلاصه جريان پرونده بشرحي است كه در دادنامه هاي شماره 812/12 26/10/65 و1212154/3/67و731/2512/9/68شعبه دوازدهم وشماره 288 شعبه چهارم آمده و در وقت شور قرائت خواهد شد0
اجمال ماجرا بدين قرار است آقاي (الف ) فرزند 000،50 ساله به اتهام ارتداد تحت تعقيب قرار گرفته پس از صدوركيفرخواست پرونده به دادگاه كيفري يك آمل جهت رسيدگي ارجاع و دادگاه با تشريفات قانوني به موضوع رسيدگي و طبق راي صادره بشرح متن دادنامه بدون تاريخ و شماره طي 327328 نامبرده را به اعدام محكوم وجهت تاييد بديوانعالي كشور ارسال نموده است و پرونده سه بار حسب شماره هاي فوق به شعبه 12 ديوانعالي كشور ارجاع و دو بار طبق مندرجات و دادنامه مورد تاييد قرار نگرفته و پس از حقوقي شدن شعبه مزبور پرونده از طريق داديار دادسراي محترم ديوانعالي كشور به شعبه 4 ديوانعالي كشور ارجاع شده است و شعبه 4 به شرح دادنامه 238/4چنين اعلام راي نموده است : ((چون دادگاه رسيدگي كننده پرونده در موضوع مطروحه اعلام نظر كرده و حسب روال كنوني قانوني دادگستري طبق تبصره 2ماده 28 قانون تشكيل دادگاههاي كيفري يك و بايد دادگاه انشاء حكم نمايد پرونده از لحاظ تاييد يا عدم تاييدقابل رسيدگي نبوده به دادگاه صادر كننده نظريه ارسال تا انشاء حكم نمايدودر صورت اعتراض اقدامات بعدي معمول گردد پس از اعاده پرونده دادگاه مرجوع اليه به موضوع رسيدگي و طبق دادنامه شماره 71766/9/72 به شرح دادنامه به اعدام متهم موصوف اعلام راي نموده است 0 وبه محكوم عليه ابلاغ ، محكوم عليه به دادنامه صادره اعتراض ننموده بلكه تسليم حكم صادره گرديده و در چهارماده وصيت نامه خودراتنظيم ودرخواست تسريع حكم صادره را نموده است و به قاضي محترم فرستاده ودادگاه پس از امعان نظر با استدلال به اينكه زمان ارتداد قبل ازانقلاب اسلامي ايران بوده و عفو عمومي حضرت امام به تاريخ 18/2/58 راشامل حال محكوم عليه دانسته و با عنايت به مفاد مسئله 10از كتاب الارث تحريرالوسيله ج 2 ص 366 موضوع را از مصاديق شبه مصدوقيه دانسته و از راي خود استنادا" به ماده 8 قانون تجديدنظراخيرالتصويب عدول و پرونده را جهت نقض دادنامه به ديوانعالي كشور ارسال نموده است گرچه حسب روال معمول به علت سوابق موجود پرونده شعبه چهارم بايد رسيدگي مي كرد ليكن به دستور رياست محترم ديوانعالي كشور پرونده جهت رسيدگي به اين شعبه ارجاع گرديده است 0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديده پس از قرائت گزارش آقاي 000 و عضو مميز واوراق پرونده و نظريه كتبي آقاي 000داديار ديوانعالي كشور اجمالا" مبني بر ابرام دادنامه شماره 7366/9/72 فرجامخواسته مشاوره نموده چنين راي ميدهد0

بسمه تعالي
قطع نظر از استدلال قاضي محترم در رابطه با جهت عدول از راي خويش همانگونه كه درصورتجلسه محاكمه آمده است آقاي (الف ) فرزند000 (متهم به ارتداد در19سالگي بدين مسيح نصرانيت ) گرديده است و متهم گرچه از طرف پدر ومادر مسلمان بوده چون بعد از بلوغ ودرسن 19سالگي بدين مسيح عليه السلام آمده است موردمنطبق بافتواي حضرت امام قدس سره در تحريرالوسيله ج 2 صفحات 366495 مسئله 2و10 بدين عبارت يعتبرفي الحكم بالارتدادالبلوغ الخ والاول (اي المرتدالفطري ) من كان احدابويه مسلما، حال انعقاد نطفه ثم اظهرالاسلام بعدبلوغه ثم خرج عنه ) و حاصل مفاد فتوي حضرت امام قدس سره در ارتداد فطري سه شرط لازم الرعايه است :
اول انعقاد نطفه مرتد از حدابوين مسلمان دوم اظهاراسلام پس از بلوغ سوم خروج از اسلام با توجه به اينكه شراط دوم وسوم محقق نبوده يغني بعد از بلوغ اسلام را نپذيرفته تا خروج از اسلام محقق شود و معناي ارتداد خروج از اسلام است بنابه مراتب ومستندا" به بندالف ماده 6 قانون تجديدنظر دادگاههاي كيفري يك ودو راي صادره نقض و پرونده بلاارجاع اعلام مي گردد و مقرر مي شود چنانچه متهم بازداشت باشد سريعا" آزاد شود0

مرجع :
كتاب منتخب آراء قطعيت يافته دادگاهها درامورجزائي ،جلددوم
تعزيرات
چاپ اول  1379 . ناشر، دانش نگار، چاپ جديت

162