رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ : 7/12/75      شماره دادنامه : 485/35

موضوع : درخواست تجديدنظر نسبت بدادنامه اي شماره 19108109/1/75 صادره از شعبه 92 دادگاه عمومي تهران 
تجديدنظرخواه خانم فاطمه 0000 شاكي و مدعي صخوصي
تجديدنظرخوانده آقايان 1 عباس 0000 2 حبيب الله 0000 3 محسن 0000 مرجع رسيدگي كننده شعبه 35 ديوانعالي كشور
هيئت رسيدگي كننده آقايان دكرت احمد0000 و سيدعبدالرحيم 00000

خلاصه جريان پرونده
بشرح منعكس در پرونده خانم فاطمه 0000 در تاريخ 29/11/70 به دادسراي عمومي تهرا از آقايان حبيب الله وعباس 0000 بلحاظ اينكه قطعه زمين موروثي او را واقع در يافت آباد دهستان غار بخش 12 تهران داراي پلاك ثبتي 1398 فرعي از 2 اصلي را باشخاص مختلف با اسناد عادي در چند سال گذشته فروخته اند شكايت نموده و تقاضاي تعقيب و مجازات آنها را كرده است و شكايتنامه او براي رسيدگي به شعبه دوم بازپرسي دادسراي عمومي تهران ارجاع شده است و آقاي بازپرس دادسرا نسبت بمورد شكايت رسيدگي و با استماع اظهارات شاكيه و تحقيق از متهمين و استماع اظهارات مطلعين قضيه و جلب نظر كارشناس و ملاحظه احكام صادره از دادگاهها كه در خصوص زمين مورد نزاع صادر شد است در تاريخ 27/7/71 مبادرت باظهارنظرنموده و بر حسب قرار صادره با استدلالي كه نموده است بزهكاري آقاي حبيب الله 0000 در مورد فروش مال غير و كلاهبرداري را محرز و نظر بر مجرميت نامبرده داده است و در مورد آقايان عباس و محسن و حسين 0000 نيز قرار منع تعقيب صادر نموده ضمنا" در موضوع انتقال ملك بموجب وكالتنامه از ناحيه حبيب الله 0000 و دفترخانه اسناد رسمي شماره 41 چون در تاريخ 22/3/55 صورت گرفته موضع را مشمول عفو عمومي مورخه 18/2/58 دانسته و از اين جهت نيز موقوفي تعقيب صادر كرده است پرونده به آقاي داديار اظهارنظر ارجاع و آقاي داديار تذكرات در مورد قرار صادر داده اند و آقاي بازپرس در تاريخ 9/8/71 چنين اظهارنظر نموده اند كه در مورد معاملاتي كه تا قبل از تاريخ 18/2/58 صورت گرفته با نظر جنابعالي موافقم وشاكيه در اين موارد ميتواند از طريق محاكم حقوقي اقدام كندولي درمورد معاملاتي كه بعد از تاريخ مذكور صورت گرفته عقيده به مجرميت حبيب الله 0000 دارم پس از اين اظهارنظر بموجب كيفرخواست صادره مورخه 17/9/72 كه بعنوان رياست محترم دادگاه كيفري 2 صادر شده است براي آقاي حبيب الله 0000 فرزند اسمعيل 61 سلاه باتهام انتقال مال غير (17فقره ) باين شرح كه خانم ربابه 0000 به متهم در تاريخ 20/2/55 وكالت مبني بر فورش ملك ميدهد پس از تنظيم وكالتنامه موكله فوت مينمايد معهذا حبيب الله 0000 مبادرت بانتقال مينمايد كه در نتيجه شكايت فاطمه 0000 وارث منحصر بفرد متوفاه عامله باطل  و ثبت ملك بنام فاطمه 0000 تنظيم ميشود پس از ابطال معامله و صدور سند بنام بانو فاطمه متهم مبادرت بفروش 17قطعه از ملك موصوف با باشخاص مينمايد كه اسامي آنها به نحو تفصيل در قرار مورخ 16/9/72 آقاي بازپرس قيد شده است عليهذا با توجه بمحتويات پرونده واظهارات متهم و راي دادگاه حقوقي مبني بر ابطال معامله بعلت فوت موكله و فتوكپي قولنامه هاي ضميمه پرونده ارتكاب بزه از ناحيه متهم را محرز و طبق ماده 116 از قانون تعزيرات و رعايت ماده 27 قانون مجازات اسلامي تقاضاي مجازات متهم را نموده است ضمنا" شاكيه بانو فاطمه 0000 نسبت بقرار منع تعقيب صادره در باب ساير متهمين اعتراض كرده و پرونده براي رسيدگي باين اعتراض بشعبه 173دادگاه كيفري تهران ارجاع شده است 0 دادگاه مزبور بموجب دادنامه شماره 251183/10/72 اعتراض را وارد تشخيص و با توجه به اقرار متهمين بفروش ملك مشاع كه شاكيه در آن سهم داشته است و با توجه به مجموع محتويات و مدارك ابرازي قرار منع پيگرد صادره درباره آقايان محسن و عباس 0000 را فسخ و قرار جلب ايشان را بدادرسي صادر كرده و نتيجتا" پيرو كيفرخواست مورخ 17/9/72 بموجب كيفرخواست صادره مورخه 3/2/73 دادسراي عمومي تهران براي اقاي محسن 0000 فرزند حبيب الله 34 ساله به اتهام سه فقره انتقال مال غير و آقاي عباس 0000 فرزند محمدهاشم 63 ساله باتهام چهار فقره انتقال مال غير باستناد ماده يك قانون مجازات راجع بانتقال مال غيربا رعايت ماده 47 قانون مجازات اسلامي از دادگاه كيفري 2 تهرانتقاضاي مجازاتشان شده است 0 پرونده براي رسيدگي باتهام سه نفر متهم كه بموجب كيفرخواستهاي صادره تقاضاي مجازات براي آنها شده است بشعبه 162دادگاه كيفري 2 تهران ارجاع شده است خانم فاطمه 000 دادخواست مطالبه ضرروزيان بملغ يك ميليارد و چهارصد و پنجاه وشش ميليون و پانصدهزار ريال عليه سه نفر متهم پرونده آقايان عباس و حبيب الله و محسن 0000 تقديم دادگاه كرده و درخواست اعسار ار پرداخت هزينه دادرسي تا مرحله اجراي دادنامه قطعي كرده است و معاون قضائي دادسراي عمومي تهران با تاخير در تاديه هزينه دادرسي تا صدور حكم و اجراء آن موافقت نموده و دادگاه هم با درخواست معافيت از پرداخت هزينه را عملا" پذيرفته است ( برگ 405 پرونده )0
پرونده مربوطه به دادگاه عمومي شعبه 192 ارجاع ودادگاه مزبور پس از رسيدگي نسبت به پرونده و استماع اظهارت مدعيه خصوصي و دفاعيات متهمين بالاخره در تاريخ 19/1/75 با اعلام ختم دادرسي مبادرت بصدورراي كرده است وبموجب دادنامه هاي شماره 19109108/1/75 با استدلال مشروحيكه نموده اتهامات انتسابي به متهمين را ثابت ندانسته و آنچه را كه مورد ادعاي شاكيه ميباشد يك امر حقوقي دانسته و لذا حكم به برائت متهمين مذكور در فوق صادر كرده است و در مورد ادعاي مدعي خصوصي خانم فاطمه 0000 بطرفيت متهمين بر مطالبه ضرر و زيان ناشي از جرم با توجه بمراتب فوق و نظرباينكه مورد مطالبه بلحاظ حقوقي بودن موضوع در قالب ضرر و زيان ناشي از جرم قابل رسيدگي نمي باشد لذا حكم به رد ادعاي خصوصي شاكيه صادر نموده است مدعيه خصوصي نسبت باين راي اعتراض و تجديدنظرخواهي نموده و پرونده براي رسيدگي به تجديدنظرخواهي مدعي خصوصي به دادگاه تجديدنظر استان تهران ارسال وبه شعبه 21 دادگاه مزبور ارجاع و شعبه 21 دادگاه مزبور ارجاع و شعبه 21 دادگاه تجديدنظر بموجب راي صادره مورخه 28/5/75 قرارعدم صلاحيت خود را بنا توجه مبلغ خواسته بصلاحيت ديوانعالي كشور صادر كرده است و پرونده به ديوانعالي كشور ارسال و براي رسيدگي باين شعبه ارجاع شده است 0 لايحه اعتراضي شاكيه در موقع شور قرائت خواهد شد0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس از ملاحظه اوراق پرونده و ملاحظه گزارش عضو مميز وملاحظه لايحه تجديدنظرخواهي مدعيه خصوصي و استماع اظهارات آقاي داديار ديوانعالي كشورمبني برصدوردادنامه مقتضي و پس از مشاوره لازم بشرح زير مبادرت بصدور اي مينمايد0

بسمه تعالي
با توجه بمجموع اوراق پرونده بر راي مورد تجديدنظرخواهي مبني بر صدور حكم برائت متهمين ايراد واشكال وارد است و تشخيص و استدلال دادگاه محترم در حكم صادره منطبق با محتويات و مندرجات پرونده نبوده و از جهتي با آراء صادره قطعيت يافته و همچنين سند مالكيتي كه بنام تجديدنظرخواه خانم فاطمه 000 صادره شده است مغايرت دارد لذا با توجه بمراتب مذكور اعتراض و تجديدنظرخواهي بر راي صادره را موجه تشخيص و دادنامه مورد تجديدنظرخواهي را نقض و پرونده براي رسيدگي مجدد و صدور دادنامه شايسته بشعبه ديگر دادگاه عمومي تهران ارجاع ميگردد0
دكتر احمد0000         سيدعبدالرحيم 0000

مرجع : كتاب معاملات فضولي ، انتقال مال غير، تاليف بهرام بهرامي از انتشارات روزنامه رسمي كشور، بهارسال 1377

81