رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

 به تاريخ : 21/2/1373
 شماره دادنامه : 135/31
 كلاسه پرونده  : 12/4419/31
 مرجع رسيدگي كننده : شعبه 31 ديوان عالي كشور
 تجديدنظرخواه : وكيل محكوم عليه
تجديدنظرخواسته : دادنامه شماره 358 مورخ 16/10/1372 صادره از شعبه 4 دادگاه نظامي يك تهران 
 هيئت شعبه : آقايان ... رئيس و... مستشار
 موضوع اتهام : قتل عيرعمدي ( در اثر رانندگي بدون پروانه و عدم
رعايت نظامات مملكتي )

خلاصه جريان
علي اكبر فرزند عيسي متولد1337 به اتهام قتل غيرعمدي چهار نفر در رانندگي بدون پروانه و عدم رعايت نظامات مملكتي تحت پيگرد قرار گرفته است 0

گردشكار: برابر محتويات پرونده در ساعت 30/23 مورخه  7/10/58 خودرو سيمرغ سپاه پاسداران به شماره 73849 تهران س  به رانندگي متهم فوق و سرنشيني هفت نفر ديگر از پرسنل سپاه در مسير جاده زاهدان بيرجند در حركت بوده كه در نزديكي پاسگاه ژاندارمري خرم واژگون چها نفر از پاسداران به نام 1 خداداد فرزند فقيرمحمد 2 بلوط 3 محمدحسين 4 احمد فرزند قدرت الله به قتل رسيده اند و چهار نفر ديگر از جمله راننده خودرو مجروح گرديده اند0
اولياءدم كه ساكن زاهدان و يزد بوده اندگذشت كرده اندومجروحين هم گذشت كرده اند و به علت اينكه بقيه اولياءدم درتهران بوده اند با احاله پرونده به شعبه چهارم دادگاه نظامي يك تهران ارجاع گرديده ا ست 0
در اين دادگاه بانو فاطمه كه همسر مقتول خدداد است از رضايت خود عدول و تقاضاي ديه شرعي در حق خود و سه فرزند(خديجه وحميده و عزير) مانده از شوهر مقتول خود را دارد0
و همسر مقتول (بلوط) بانو رقيه تقاضاي ديه شرعي در حق فرزند صغير خودبه نام هادي را دارد و بقيه اعلام رضايت وگذشت نموده اند0
دادگاه پس از رسيدگي به شرح زير راي صادر نموده است :
از لحاظ قتل غيرعمدي به واسطه بي احتياطي متسندا" به ماده 146 قانون مجازات اسلامي تعزيرات به هشت ماه حبس تعزيري و پرداخت حقوق 1 قانو فاطمه به عنوان همسر مقتول و سه فرزند نامبرده به اسامي خديجه ،حميده ، عزير از همسر و فرزندان مقتول خداداد از كل ديه كامله يك مرد مسلمان از نوع نقره ده هزار درهم به عنوان ديه و نيز حق صغير به نام هادي فرزند مقتول بلوط از كل ديه كامله مرد مسلمان از نوع نقره وازلحاظ رانندگي بدون گواهينامه مستندا" به ماده 159 قانون تعزيرات به تحمل چهارضربه شلاق  در نهايت به استناد ماده 47 قانون مجازات اسلامي و بارعايت ماده 22 قانون مزبور محكوم مي نمايد0 وكيل محكوم عليه به حكم صادره اعتراض كرده و توضيح داده مادر و همسر مرحوم خداداد از حق خود گذشت كرده اندليكن همسر آن مرحوم از گذشت خود عدول كرده و بايد ديه همسر و فرزندان او از كل ديه پرداخت شود همچنين همسر و مادر بلوط گذشت كرده اند و بايد سهم صغرا و هادي از كل ديه پرداخت شود0
به علاوه با توجه به بند يك تبصره 17 قانون برنامه اول توسعه اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي صدور حكم حبس تعزيري و شلاق براي متهم موجه نيست و بايد به جزاي نقدي محكوم مي شد0 پرونده جهت رسيدگي به اعتراض به ديوا عالي كشور اسال و به اين شعبه ارجاع گرديده است 0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد و پس از قرائت گزارش آقاي ... عضو مميز و اوراق پرونده و نظريه كتبي آقاي ... داديار ديوان عالي كشور اجمالا" مبني بر تقاضاي اقدام شايسته در مورد دادنامه شماره 16358/10/72 مشاوره نموده چنين راي مي دهد:

راي ديوان
بسمه تعالي
1 نظر به اينكه وقوع حادثه قبل ازقانون تعزيرات بوده استناد به آن قانون صحيح نيست به علاوه با توجه به راي وحدت رويه شماره 2011/3/1364 هيئت عمومي ديوان عالي كشور تعيين مجازات حبس و شلاق وجهه قانوني ندارد عليهذا اين قسمت حكم قابل ابرام نيست لذا به استناد بند الف ماده 6 قاننن تجديدنظر آراء دادگاهها نقض بلا ارجاع مي گردد0
2 حكم به پرداخت ديه صحيحا" صادر شده النهايه اجراي احكام بايد ديه كساني را كه گذشت كرده اند كسر و بقيه را به اشخاص ذينفع پرداخت نمايد0
3 پرونده در ديوان عالي كشوراقدام ديگري نداردبه مرجع رسيدگي اعاده مي گردد0
رئيس شعبه                                 مستشار شعبه

مرجع :
كتاب گزيده آراء دادگاههاي كيفري ،تدوين نورمحمدصبري ،انتشارت
فردوسي ، چاپ سپيدرود،/ 78 ، چاپ اول

116