رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

كلاسه پرونده : 1827/3599
شماره دادنامه : 414/27
تاريخ رسيدگي : 28/12/70
مرجع رسيدگي : شعبه 27 ديوان عالي كشور
هيئت شعبه   : آقايان  ... 

خلاصه جريان پرونده : صالح  ...   فرزند.00 متهم است به قتل عمدي مرحوم علي  ...  فرزند.00 در اثر تيراندازي 0 بدين شرح كه متهم گفته " است " : (من از گشت برگشته بودم وقتي به پاسگاه آمدم مقتول از دستشويي بيرون آمد. من مي خواستم با وي دست بدهم 0اسلحه روي دوشم بود. با دست چپ قنداق را گرفتم و بادست راست مي خواستم بند اسلحه را بگيرم كه نمي دانستم اسلحه مسلح است و روي ضامن نيست يك مرتبه دستم روي ماشه رفت و تير شليك شد وبه مقتول اصابت كرد و من قصد نداشتم و هيچ گونه اختلافي با مقتول نداشته ام و به او ايست نداده ام 0)
طبق گواهي پزشكي علت مرگ خونريزي داخل قفسه سينه راست وپارگي ريه ها و شكستگي استخوان دنده هاي قفسه سينه مي باشد و بر اساس شكايت شكات دادسراي عمومي  ... به موجب كيفرخواست شماره 271378/4/70 تقاضاي تعيين كيفركرده " است."  دادگاه كيفري يك  ...  شعبه 6 طي دادنامه شماره 12342/8/70 با توجه به محتويات پرونده وعدم اثبات عمدي بودن قتل به پرداخت يك فقره ديه كامله به اضافه يك سوم آن در ظرف دو سال راي صادر نموده كه مورد اعتراض اولياي دم قرارگرفته مبني بر اينكه متهم به مقتول دستور ايست داده و نشانه روي دقيق به طرف مقتول كرده و اگر فرض شود كه اسلحه بر دوش وي بوده و دستش غفلتا" روي ماشه رفته بايد تير هوايي شليك شود نه به صورت عمودي به سينه مقتول و قتل عمد محل شك و ترديدنيست ولذا تقاضاي تجديدنظر كرده اند و دادگاه مزبور به نظر خود باقي مانده وپرونده جهت تجديدنظر به شعبه 27 ديوان عالي كشور ارسال گرديده است.
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد و پس از قرائت گزارش آقاي  ...  عضو مميز و اوراق پرونده و نظريه كتبي آقاي  ...  داديار ديوان عالي كشور مبني بر ابرام با اصلاح دادنامه شماره 22342/8/70 فرجامخواسته مشاوره نموده چنين راي مي دهد:
(بسمه تعالي 0 با توجه به محتويات پرونده و امعان نظر در آن و عدم سابقه هيچ گونه خصومت قبلي وحتي عدم مشاجره لفظي بين متهم و مقتول و اينكه اولياي دم دليلي بر عمدي بودن قتل ارائه ننموده اند تنها ايست دادن متهم را كه از اظهارات گواهان استفاده مي شود دليلي بر عمدي بودن قتل شمرده اند. بااينكه ايست دادن دليل بر قصد قتل ندارد لذا درخواست تجديدنظر باهيچ يك از موارد مذكور در ماده 6  قانون تجديدنظر احكام دادگاهها مصوب سال 67تطبيق نمي كنددرخواست مزبورمردود است.النهايه مورد منطبق است با ذيل مسئله 3 تحريرالوسيله ج 2 ص 526 ( وان انكرالعمدوادعاه الولي فالقول قول الجاني مع يمينه ) اولياي دم حق استحلاف متهم را دارند به اينكه حق دارند از دادگاه بخواهند او را قسم بدهد به اينكه عمدي تيراندازي نكرده است كه اگر قسم خورد نسبت به عمدي بودن قتل تبرئه مي شود و اگر عمد به اثبات نرسيد به لحاظ اينكه متهم نه قصد قتل را داشته و نه قصد فعل (تيراندازي ) را نوع قتل خطاي محض خواهد بود ودر قتل خطاي محض حسب فتواي " آيات " عظام تغليظ ديه (اضافه يك سوم ديه كامله ) وجود ندارد. در هر حال پس از رفع نقص مذكور (استحلاف اولياي دم ) بايد دادنامه اصلاح و تغليظ ديه حذف گردد. پرونده جهت اقدام شايسته اعاده مي گردد.)

مرجع :
كتاب قتل عمد، جلداول ، تاليف يداله بازگير،ازانتشارات ققنوس چاپ اول ،چاپ ديبا، سال 1376

68