رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي : 22/1/73     دادنامه : 42/30
مرجع رسيدگي : شعبه 30 ديوان عالي كشور
خلاصه جريان پرونده :
خانم افسانه … دادخواستي به طرفيت آقايان 1 ـ مهدي 2 ـ حبيب شهرت هر دو نفر … به خواسته اعتراض ( ثالث ) براي شماره 882 ـ 69 صادره از شعبه 116 دادگاه مدني خاص تهران تقديم كه براي رسيدگي به شعبه مذكور ( شعبه 16 ارجاع گرديده است خلاصه جريان پرونده بدين نحو است كه از طرف اداره سرپرستان تهران مستنداً به گواهي پزشكي قانوني مورخه 7/7/69 كه اعلام گرديده آقاي حبيب … دچار عقب افتادگي خفيف ذهني است كه قادر به امور پيچيده و … خويش نمي باشد ضمنا اين عارضه متصل به زمان صغر است تقاضاي صدور حكم حجر وي مي شود شعبه 116 دادگاه مدني خاص تهران نيز حسب دادنامه شماره 882 ـ 14/7/69 حكم حجر نامبرده را كه متصل به زمان صغر مي باشد صادر مي نمايد سپس خانم افسانه … ( خواهان و معترض ) كه ضمناً همسر سابق محجور بوده است طي دادخواستي اعلام مي دارد كه مشاراليه محجور بايد نامبرده وسيله اطباء متخصص روانپزشك معاينه شود شهودي كه در عقد نامه و به هنگام ازدواج حاضر بوده اند آماده هستند تا شهادت دهند بالاخره دفتر بسيج اقتصادي به نام نامبرده است كه سرپرست خانواده بوده و با تحصيلاتي كه نموده است نمي تواند محجور باشد درخواست نقض حكم حجر را نموده است با تعيين وقت و طرح سئوالاتي از پزشكي قانوني معرفي ميگردد كميسيون كه مركب از روانپزشكاني و روانشناسان و معاونت پزشكي قانوني بوده اند تشكيل گرديده وي را معاينه و خلاصه چنين پاسخ داده شده كه آقاي حبيب … جنون و اختلال حواس ندارد ولي قبول به عقب ماندگي ذهني است كه به علت پائين بودن بهره هوشي امكان مجنون شدن او تصميم گيريهاي مالي زياد است بنابراين در امور مهم زندگي از جمله امور مالي قادر به تصميم گيري نمي باشد اين بيماري متصل به زمان صغر است با وصول نظر پزشكي دادگاه مستنداً به ماده 1211 قانون مدني كه جنون به هر درجه باشد موجب حجر است حكم آقاي حبيب الله … را صادر ( نتيجه اعتراض معترض مردود اعلام مي شود ) با تجديد نظر خواهي خانم افسانه و تكرار مطالب قبلي با تقديم لايحه اي كه به هنگام شور قرائت مي شود پرونده عالي كشور ارسال شده است .
هيات شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس از قرائت گزارش آقاي … عضو مميز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنين راي مي دهند :
قطع نظر از استدلال و ماده استنادي دادگاه اصولاً با توجه به نظر كميسيون پزشكي كه صرفاً به علت عقب ماندگي ذهني آقاي حبيب الله … تصريح كرده در امور مهم زندگي از جمله امور مالي قادر به تصميم گيري نمي باشد لذا مورد از مصاديق بند 2 ماده 1207 قانوني مدني بوده و با لحاظ مواد 1208 و 1214 و 1217 قانون مذكور به علت عدم رشد مشاراليه كه محجور اعلام گرديده و با رد اعتراض معترض ( تجديد نظر خواه ) نتيجه حكم صادره ابرام مي شود .

مرجع : كتاب قانون مدني در آئينه آراء ديوان عالي كشور - ادله اثبات دعوي – به اهتمام يداله بازگير – چاپ اول – چاپ گيتي – 1380 – انتشارات فردوسي