رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي  28/11/71
شماره دادنامه  775/3
مرجع رسيدگي شعبه سوم ديوانعالي كشور

خلاصه جريان پرونده :
آقاي (ش ) بوكالت از آقاي (س ) دادخواستي بطرفيت آقاي (م )وسازمان زمين شهري بخواسته بطلان سند رسمي شماره 393652/7/97 موضوع سند عبارتست از انتقال يك قطعه زمين بمساحت 250مترمربع قطعه 552 تفكيكي پلاك ثبتي 3447/118 از ناحيه اداره كل زمين شهري (ز)و(م ) خوانده رديف اول و نيز الزام اداره كل زمين شهري بحضور دردفتر خانه اسناد رسمي وامضاء سندمالكيت پلاك فوق بنام موكل بدادگاههاي حقوقي تهران تقديم كه در تاريخ 26/1/70 به شعبه 19 دادگاه حقوقي تهران ارجاع مي گردد0 وكيل خواهان در دادخواست مفصل خود و30 برگ فتوكپي مصدق مستندات توضيح داده است از سال 1357 موكلش عضو شركت مسكن كاركنان وزارت امور اقتصادي و دارائي بوده و تاسال 1366 بتدريج مبالغي بابت آپارتمان واگذاري حسب فيشهاي متضمنه پرداخت نموده تا اينكه شركت تعاوني در سال 67 طي نامه شماره 291075/1/67 ازموكل ايشان دعوت نموده جهت سكونت درآپارتمان سهمي خود واقع در قطعه 000552 3 مراجعه نمايد و موكل در آپارتمان سكونت مي نمايد ولي متعاقبا" شركت تعاوني به وي اعلام مي نمايدكه چون همسرش داراي زمين مي باشد فلذا واجدشرايط نيست بايدآپارتمان تخليه و تحويل گردد0 موضوع واجد شرايط نبودن مورد اعتراض واقع مي گردد ولي نهايتا" اداره كل زمين شهري طي نامه 30/1/68موافقت خود را با واگذاري زمين بخواهان اعلام مي دارد ولي شركت تعاوني مسكن طي نامه هاي متعدد به آقاي (س ) اخطار مي نمايد كه نسبت بتخليه آپارتمان اقدام و در ضمن آقاي (ت ) احد از ورثه شهيد مراد000 را مستحق تصرف مي داند كه اين موضوع با سازمان مركز تعاوني كشور مطرح مي گرددوبا وجوديكه حقانيت موكل مورد تاييد واقع مي گردد0 سازمان زمين شهري با تعبير موضع بموجب سند رسمي شماره 93651 3/7/69قطعه 552 را مشاعا" بخوانده رديف (واگذارمينمايد درصورتيكه قطعه 551 اختصاص بشهيد مراد000 داشته و صورت هزينه برق مصرفي آذر مويد اين امر است ولي شركت تعاوني بدلايل نامعلوم حق آن شهيد را بشخص ديگر واگذار و مشكلات فعلي را فراهم نموده ، نماينده سازمان شهري در پاسخ از دعوي مطروحه خلاصتا" اعلام داشته كه خواهان واجد شرايط نبوده معذلك بشركت تعاوني مسكن اعلام شده چنانچه تعاوني مسكن مربوطه با قبول پاسخگوئي در قبال سايراعضاء ايشانرابعنوان عضو داراي اولويت معرفي نمايد با اخذ بهاء كارشناس زمين ،عمليات واگذاري ادامه يابد ولي تصادفي ويرا فاقد اولويت تشخيص وسازمان براي جلوگيري از حبس زمين نسبت بواگذاري بمتقاضي ديگر كه از خانواده هاي شهداست اقدام نموده مديريت دفاتر حمايت از حقوق رزمندگان و آقاي (آ) به وكالت از خوانده و شخص خوانده رديف 1 در مقابل دعوي مطروحه لوايحي ارسال و اعلام داشته اند زمين شهري اختيار تصميم گيري دارد و شكايت از اين تصميم با ديوان عدالت است و سازمان شهري تعهدي با خواهان نداشته و بفرض تعهد هم تعهد بصورت كلي مي باشد و بفرض اينكه تعهد راجع بقطعه 552 باشد زمين به بيع قطع بخوانده واگذار شد كه اين حق عيني است و تعهد حق ديني و چون حق عيني نوع است دعوي خواهان باطل است ، آقاي (آ) وكيل خوانده رديف مفاد مستندات ابرازي خواهان را غير مرتبط به موضوع و پرداختها را ناظر بقطعه واگذاري به موكلش نداشته وتصميم زمين شهري را در زمينه واگذاري زمين بخواهان بدون موافقت شركت تعاوني مسكن غير لازم الاجراء اعلام و صلاحيت سازمان مركزي تعاوني كشور را در خصوص مورد بي ارزش و رد دعوي را خواستار گرديده 0آقاي (م ) در پاسخ بدعوي طي لايحه ارسالي عنوان نموده كه پدرم كارمند دارائي بوده از سال 61 عضو تعاوني شده در سال 61 منزلي در پونك بما تعلق گرفت رفتيم سكونت كنيم آقاي (س ) آنجا بود و بما گفته شد كه عرضحال تخليه بدهيم در دادگاه حقوقي 2 تهران دعوي طرح كرديم 69/107664 كه بعلت عدم صلاحيت حقوقي ارسال ودر حاضر تحت كلاسه 2070 در شعبه 19 مطرح است هم اكنون نيز اقساط ماهيانه منزل بنام ما مي آيد و پرداخت مي كنيم و تقاضاي دستور تخليه داريم 0 مرجع رسيدگي پس از استماع مطالب طرفين و كسب نظر آقاي مشاور دادگاه بدين خلاصه ابراز راي نموده است : با توجه بتمام مدارك ابرازي خواهان كه مربوط باقدامات معموله براي ايجاد شرايط استحقاق اخذ زمين يا ملك مي باشد و ملحوظ داشتن اينكه سازمان زمين اعلام داشته آقاي (س ) واجد شرايط نموده و دليل براي اعتباري سند شماره 93651 3/7/69ابراز نگرديده بود دعوي اظهارنظر مي شود واين نظر مورد اعتراض آقاي وكيل خواهان واقع گرديده كه لايحه اعتراضيه به هنگام مشاوره قرائت خواهد شد0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس ازقرائت گزارش آقاي ...  عضو مميز واوراق پرونده مشاوره نموده چنين اظهارنظرمي نمايند:

نظريه
با توجه به محتويات پرونده نظريه مورخ 13/4/70 دادگاه حقوقي يك تهران ابرازي در پرونده شماره 70/20 نتيجتا" صحيح و بلااشكال تشخيص و تاييد مي شود و در اجراي ماده 14قانون تشكيل دادگاههاي حقوقي يك و دو پرونده به منظور انشاء راي بدادگاه مرقوم ارسال مي گردد0

مرجع :
كتاب سقوط تعهدات - ضمان قهري - به اهتمام يداله بازگير
انتشارات فردوسي - چاپ اول 1379  - چاپ دريا