رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي 31/6/69
شماره دادنامه 348/24
مرجع رسيدگي : شعبه بيست و چهارم ديوانعالي كشور

خلاصه جريان پرونده :
آقاي (ع ) با وكالت آقاي (م ) در تاريخ 23/7/68 دادخواستي بطرفيت آقاي (س ) بخواسته مبلغ دو ميليون و دويست هزار ريال و خسارات تقديم دادگاههاي حقوقي يك تهران نموده و توضيح مي دهد كه : (خوانده بموجب سند مورخ 24/9/65 در آبانماه 69 مبلغ مذكور را نقدا" دريافت نموده تا وي را در شركتي كه بمنظورساخت دستگاههاي ماسه ساز تاسيس خواهد نمود سهيم كند ولي شرحي كه در سند عادي مذكور در فوق قيد شده به علت گذشت چهارده ماه از تاريخ دريافت وجه از موكل بر عدم تشكيل شركت مورد نظر در تاريخ 24/9/66 با اعلام انصراف از تشكيل شركت متعهد گرديده كه بدهي خود رابه اقساط ماهيانه پانصد هزار ريال به موكل بپردازد ولي با گذشت تمامي مدتهاي مورد توافق ديناري بابت اقساط نپرداخته لذادرخواست صدور حكم بر محكوميت خوانده به پرداخت مبلغ خواسته با احتساب خسارات را دار0)
خوانده با استحضار از دادخواست طي لايحه وارده به شماره 3047 17/12/68 دفاعا" اظهار مي دارد: (اينجانب با خواهان بطورمشاركت اقدام كه سرمايه از ايشان و ساخت از اينجانب باشد وليكن بعلت مشكلات عديده فني و اقتصادي و عدم پرداخت بموقع پول ازجانب آقاي خواهان و طولاني شدن زمان ساخت طي قرارداد مورخ 24/9/65 انصراف خود را اعلام نمودم و قرار شد كه بعد از راه اندازي دستگاه توسط اينجانب ماهيانه مبلغ پانصد هزار ريال دريافت دارند كه متاسفانه بعلت مشكلات مالي هنوز دستگاه راه اندازي نشده و اينجانب تا كنون مبلغ بيست ميليون ريال بابت ساخت اين سنگ شكن هزينه نموده ام و ديگر توان مالي ندارم كه كار راادامه دهم هم اكنون 70% كارآماده است و كارشناس مي تواند از دستگاه بازديد كند چون اين دستگاه براي اولين مرتبه در ايران ساخته مي شود چنانچه خواهان از بنده حمايت كند هنوز حاضر به همكاري هستم )0
وكيل خواهان در جلسه مورخ 19/12/68 حاضر و ضمن تكرار مطالب مندرج دردادخواست اظهار ميدارد: با توجه به لايحه خوانده و عدم ايرادي نسبت به خواسته موكل تقاضاي رسيدگي بشرح دادخواست دارد0)
خوانده حاضر در جلسه اظهار ميدارد( همانطور كه در لايحه بعرض رسيده در مورد تاريخ پرداخت اقساط ذكري در قرارداد نشده و قرار گذاشته ايم كه بعد از اينكه دستگاه ساخته شد و شروع بكار كرد ماهي پنجاه هزار تومان بپردازم و هنوز دستگاه آماده كار نشده است.)
آقاي ...  وكيل خواهان اظهار ميدارد: در موافقت نامه فيمابين در تاريخ 24/9/66 بعد از تعهد خوانده ميباشد در ذيل موافقت نامه صريحا" قيد شده كه با تاديه بدهي ماهيانه 500 هزار ريال به موكل بپردازد و در مورد ادعاي خوانده با توجه به موافقت نامه مورد بحث چنين قراري نبوده است )0 دادگاه پس از بررسي پرونده و استماع اظهارات طرفين و ملاحظه اظهار نظر مشاور دادگاه درتاريخ 19/12/68 به اين شرح اظهارنظر مي نمايد0)
با توجه به اينكه رابطه حقوقي طرفين مستند به قرارداد24/9/66 مي باشد كه صحت و اصالت آن مصون از تعرض مي باشد و نظر به اينكه بر اساس نوشته مزبور خوانده متعهد شده كه مطالبات خوانده راهمه ماهه بصورت اقساط پانصد هزار ريال پرداخت نمايد و نظر به اينكه نحوه تعهد محمول بر پرداخت اقساط از تاريخ تنظيم قرارداد است و ادعاي خوانده مغاير با مدلول قرارداد مي باشد و نظر به اينكه مطالبات خواهان در حدود مبلغ خواسته تا تايخ تقويم دادخواست حال گرديده و دليلي بر پرداخت و برائت نامه از ناحيه خوانده ابراز نشده لذا دعوي بنظر دادگاه ثابت تشخيص و مستندا" به ماده 10،265و275 قانون مدني و ماده 357 قانون آ0د0م به استحقاق خواهان و اشتغال ذمه خوانده نسبت به پرداخت ده ميليون و دويست هزار ريال بعنوان اصل خواسته اظهار نظر مي شودبه علاوه به استناد مواد 1و2 قانون مسئوليت مدني و مقررات قانون مدني در باب تسبيب و مقررات آ0د0م در باب هزينه دادرسي و حق الوكاله كه عموما" مبتني بر قواعد حقوقي تسبيب و لاضرر است باستحقاق خواهان و اشتغال ذمه خوانده در قبال وي نسبت به پرداخت مبلغ 147050 ريال بابت هزينه دادرسي و مبلغ 323500 ريال بابت حق الوكاله وكيل خواهان در اين مرحله اظهارنظر مي گردد0) اظهار نظر دادگاه در تاريخ 27/1/69 شخص خوانه ابلاغ ومشاراليه در تاريخ 30/2/69 لايحه اعتراضيه تقديم و تقاضاي رسيدگي مينمايد پرونده حسب دستور دادگاه به ديوانعالي كشور ارسال و به اين شعبه ارجاع مي گردد لايحه اعتراضيه هنگام شور قرائت خواهد شد0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس ازقرائت گزارش آقاي ...  عضو مميز و اوراق پرونده دادگاه و لايحه اعتراضيه مشاوره نموده و چنين راي مي دهند:

راي
ايرادات و اعتراضات معترض وارد و موثر تشخيص نمي گردد و با توجه به عدم ايرادي از لحاظ رعايت اصول و مقررات دادرسي نظر دادگاه تاييد و پرونده جهت انشاء حكم اعاده مي گردد0

مرجع :
كتاب سقوط تعهدات - ضمان قهري - به اهتمام يداله بازگير
انتشارات فردوسي - چاپ اول 1379  - چاپ دريا