رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

كلاسه پرونده : 12/12/3737
شماره دادنامه : 218/12
تاريخ رسيدگي : 15/4/71
فرجامخواه   : رسيدگي به اعتراض اولياي دم
مرجع رسيدگي : شعبه 12 ديوان عالي كشور
هيات شعبه   : آقايان  ... 

خلاصه جريان پرونده : حسب مندرجات اوراق پرونده دادسراي عمومي  ...  به اتهام آقايان 1 دكتر (الف ) 2 ذبيح الله  ...  فرزند ... به ارتكاب قتل غيرعمدي مرحومه (ب ) به علت قصور و بي احتياطي در امر پزشكي رسيدگي كرده و با توجه به شكايت اولياي دم و ملاحظه پرونده باليني متوفاه و صورتجلسه تنظيمي كارشناسان پزشكي قانوني مورخ 22/3/69 و تحقيقات انجام شده و قرائن موجود اتهام انتسابي به متهم را محرز دانسته و به استناد مواد 2و6 قانون ديات با رعايت ماده 25 قانون مذكور درخواست تعيين كيفر براي متهم نموده است.
پرونده جهت رسيدگي به شعبه 123 محاكم عمومي كيفري يك ...  ارجاع شده (است.) شعبه مذكور پس از رسيدگي به شرح دادنامه شماره 840 20/12/70 توجها" به نظريه كميسيون كه متذكر شده (پزشك بيهوش دهنده مرتكب قصور نگرديده و قصور متوجه كمبود امكانات پرسنلي و فني پزشكي مي باشد) مرقوم داشته است متهمان مرتكب قصور و بي مبالاتي نشده اند فلذا حكم بر برائت آنان صادر مي شود. 
پس از ابلاغ حكم اولياي دم به راي صادره اعتراض كرده اند.  در تاريخ 23/2/71 دادگاه بهنظر خود باقي مانده و پرونده را جهت رسيدگي به تجديدنظرخواهي اولياي دم به ديوان عالي كشور ارسال داشته است كه رسيدگي به اين شعبه ارجاع شده است.
هيات شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد و پس از قرائت گزارش آقاي ...  عضو مميز و اوراق پرونده و نظريه كتبي آقاي ...  دايار ديوان عالي كشور اجمالا" مبني بر نقض حكم دادنامه شماره فرجامخواسته مشاوره نموده چنين راي مي دهند:
(بسمه تعالي. با عنايت به مندرجات اوراق پرونده دادگاه به استناد نظريه مورخ 18/9/70 كميسيون پزشكي مبادرت به اصدارراي برائت متهمان نموده است ، درصورتي كه كميسيون در نظريه مرقوم داشته است : (علت مرگ عبارت است از 1 عوارض ناشي از اقدامات بيهوشي در اتاق عمل 2 پزشك بيهوشي دهنده با توجه به شرايط و امكانات موجود كه بايد در چند اتاق عمل انجام وظيفه نموده و مراقبت از بياران را به تكنيسينهاي بيهوشي بسپارد، و از امكانات موجود نهايت استفاده را نموده است ، 3 تا زماني كه متخصصين بيهوشي به حد كافي نبوده و دخالت تكنيسين را ايجاب نمايد و ضمنا" كامل نبودن وسايل بيهوشي ادامه داشته باشد بروز اين نوع عوارض نادر، غيرقابل احتساب مي باشد، لذا پزشك بيهوشي دهنده در شرايط بالا مرتكب قصور نگرديده وقصور متوجه كمبود امكانات پرسنلي و فني است.) با مداقه در نظريه مذكور تناقضات بين دو نشريه مشهود بوده ،هر چند با آگاهي پزشك بيهوشي به كمبود امكانات پرسنلي و فني اقدام مشاراليه به بيهوشي قصور و بي احتياطي وي را محرز مي دارد و ايفاي وظيفه در چند اتاق عمل و سپردن وظيفه خطير بيهوشي به تكنيسينهاي بيهوشي و كمبود پرسنل و وسايل كافي نيز نمي تواندرافع مسئوليت و موجب برائت پزشك مرقوم گردد، اصولا" اقدام به بيهوشي در چنين شرايطي دور از عقل و احتياط و مقررات حاكم مي باشد.  بناعلي هذا با پذيرش ايراد واعتراض اولياي دم با استفاده از اختيار حاصله از مواد3و5 قانون تعيين موارد تجديدنظراحكام دادگاههادادنامه تجديدنظرخواسته نقض و رسيدگي مجدد به شعبه ديگر دادگاه صادركننده دادنامه منقوض و يا همعرض نزديك ارجاع مي گردد. )

مرجع :
كتاب قتل شبيه عمد و خطاي محض ، جلداول ، تاليف يداله بازگير
ازانتشارات ققنوس ،چاپ اول ،چاپ ديبا، سال 1376

78