رای اصراری هيات عمومي ديوان عالي كشور

راي شماره : 222- 1/7/1349

راي اصراري هيات عمومي ديوان عالي كشور
اعتراضات فرجامي دادسراي استان باتوجه به استدلال واستنباط دادگاه ازمجموع محتويات پرونده موجه وموثردرنقض بنظرنمي رسد،وچون از حيث رعايت اصول وقواعددادرسي وجهات ديگرهم اشكالي مشهودنيست ،لذا حكم فرجامخواسته ابرام مي شود.

* سابقه *
كافي نبودن دلائل

سيدصادق فرزندسيدهاشم وسيدرضافرزندشكرالله وهمچنين بانوزهرا (فرجامخوانده )زوجه سيدصادق به اتهام ايرادضرب منتهي به فوت بانوگلاب 45ساله درتاريخ اول ارديبهشت 42وهمچنين سيدصادق وزهراوامامعلي وبانو اقبال به اتهام شركت درمنازعه درهمان تاريخ موردپيگرددادسراي شهرستان كرمانشاه واقع گرديده اند.
اجمال جريان امرحسب گزارش كلانتري بدين قراربوده كه درتاريخ 1/2/42سيدصادق درمعيت زوجه اش زهرابه كلانتري آمده وشكايت كرده اندكه امامعلي مستاجرمنزلشان امروزتغييرمكان داده ،سپس نامبرده (امامعلي ) درمعيت زوجه اش بانواقبال به منزل آنهاآمده ،ونسبت به زوجه اش فحاشي كرده اند،سپس صادق براي گلايه به دردكان امامعلي مي رودودرآنجاامامعلي و زن ومادرزنش اورامي زنند،اماعلي به كلانتري احضار،نامبرده منكرجريان امربوده وگفته است چون بنابه اظهارزوجه اش سيدصادق شب گذشته به بالين او(زوجه اش )رفته وقصدسوءنسبت به اوداشته نامبرده درصددتغييرمنزل برآمده وازخانه سيدصادق كوچ كرده وبه محل ديگري رفته است .سيدصادق به در دكان اوآمده ونسبت به اوفحاشي كرده است .
درخلال اجراءتحقيقات ازنامبردگان دركلانتري هوشنگ برادرزن امامعلي وبانوگلاب مادروي شخصابه كلانتري آمده ،بانوگلاب شكايت كرده است كه هنگامي كه ازمنزل حبيب اله بطرف منزلش مي رفته سيدصادق وزوجه اش زهراوسيدرضانام كه دوست سيدصادق بوده به اوبرخوردواورامضروب كرده اند
گزارش كلانتري مذكورچنين حاكي است كه دركلانتري هوشنگ نسبت به سيدصادق بناي فحاشي راگذارده ودرمعيت امامعلي وبانواقبال باسيدصادق وزهراگلاويزونسبت به يكديگرمرتكب ايرادضرب مي گردندوضمناچندشيشه اتاق پاسبان مي شكند،ومصدومين ازطرف كلانتري نزدپزشك اعزام ،براي بانو زهرا4تا5 روزوبراي سيدصادق دوروزوبراي اقبال پنج روزمدت درمان تعيين مي شود،وفرداي آنروزخبرداده اندكه درساعت شش صبح بانوگلاب فوت كرده است .
سپس باارجاع رسيدگي به بازپرس نامبرده نسبت به معاينه بانوگلاب وكسب نظرپزشك اقدام مي نمايد.نظريه شوراي پزشكي پس ازكالبدشكافي مشعر براين بوده كه علت العلل فوت ضربه وارده به پشت سرمصدوم بوده كه منجربه خونريزي مغزي گرديده است .سپس بازپرس ازمتهمين وشاكيان ومطلعين قضيه تحقيق نموده وسرانجام قرارمجرميت متهمين راصادرودادستان شهرستان بر حسب كيفرخواست شماره 19/4-19/4/42شركت امامعلي وبانواقبال وزهراو صادق رادرمنازعه وهمچنين شركت زهراوصادق وسيدرضادرايرادضرب منتهي به فوت بانوگلاب درغيرموردمنازعه به استناداظهارات بانوگلاب قبل ازفوت وگزارش كلانتري واظهارنظرشوراي پزشكي وگواهي گواهان واظهارات متهمين اعمال انتسابي به امامعلي واقبال وزهراوسيدصادق رامنطبق باماده 175 قانون كيفرعمومي (درقسمت شركت درمنازعه )واتهام دونفراخيروسيدرضا راازحيث ايرادضرب منتهي به فوت گلاب باماده 175مكررقانون كيفرعمومي تشخيص ودرخواست مجازاتشان رابارعايت ماده 2ملحقه به آئين دادرسي كيفري درباره صادق ورضاازدادگاه جنائي استان پنجم مي نمايد.
پس ازطرح موضوع دردادگاه جنائي ووصول دادخواست ضرروزيان ازناحيه امامعلي بخواسته يك ريال وقصاص وصدورقرارعدم صلاحيت درمورداتهام اماعلي وغيره به شركت درمنازعه بعنوان جنحه بودن موضوع به اعتبارصلاحيت دادگاه جنحه ،سرانجام به موضوع اتهام جنائي وشركت درمنازعه متهمين رسيدگي نمودوبموجب دادنامه شماره 373/372-22/11/42به اكثريت آراء درقسمتي اجمالاچنين راي داده است :
آنچه ازمجموع محتويات پرونده بالاخص اظهارات اوليه سيدصادق و وامامعلي دركلانتري استنباط مي شودآنست كه بين سيدصادق وسيدرضاازيك طرف وامامعلي وبانوگلاب مادروي وعيالش ازطرف  ديگرمنازعه اي واقع مي شودكه بانوگلاب مضروب وبالنتيجه فوت مي نمايدوبعدادركلانتري بين سيدصادق وبانوزهراعيالش ازيكطرف وامامعلي وبانواقبال وغيره ازطرف ديگرمجددانزاعي واقع مي شودكه منجربه مضروب شدن طرفين مي گرددودليل كافي براينكه بانوزهرادرمنازعه اولي كه منجربه فوت بانوگلاب گرديده دخالت نموده باشد،موجودنيست زيراامامعلي فرزندوي درتحقيقاتي كه در كلانتري ازاوشده بانوزهراراجزءمنازعين معرفي نكرده عليهذادرمورد دخالت بانوزهرادرنزاع منتهي به فوت بانوگلاب به لحاظ فقددليل كافي راي بربرائتش صادرمي شود.
وامادرخصوص اتهام سيدصادق وسيدرضابه دخالت درمنازعه منتهي به فوت وهمچنين درمورداتهام سيدصادق وبانوزهرابه منازعه درمحيط كلانتري باتوجه به بيانات سيدصادق وامامعلي درمراحل تحقيق وصورت جلسه معاينه جسدبانوگلاب كه علت فوت مشاراليهاضربه وارده به سرتشخيص گرديده و اظهارات بانوگلاب قبل ازفوت وبيانات مطلعين واقرارسيدصادق وبانو زهرابه منازعه دركلانتري وگواهي پزشكي محرزاست كه سيدصادق وسيدرضادر منازعه منتهي به فوت بانوگلاب وهمچنين سيدصادق وزهرادرمنازعه بعدي كلانتري دخالت نداشته اندوبزه آنان منطبق استباماده 175قانون كيفرعمومي وبرطبق ماده مرقوم ورعايت ماده 2ملحقه درموردسيدصادق به لحاظ تعددبزه استحقاق كيفردارند،ليكن چون سيدرضاوبانوزهراوسيدصادق معيل وفاقد سابقه محكوميت كيفري است ،استحقاق تخفيف دركيفررادارد،عليهذابا رعايت ماده 45مكررقانون كيفرعمومي درباره سيدصادق وماده 45همان قانون درمورددونفرديگردادگاه سيدصادق رادرموردمنازعه منتهي به فوت به يك سال ونيم حبس تاديبي ودرمورددخالت درمنازعه وجرح ،به سه ماه حبس تاديبي وسيدرضارابه نه ماه حبس تاديبي وبانوزهرارابه دوماه حبس تاديبي قابل خريداري به قرارروزي 50 ريال بااحتساب ايام بازداشت گذشته متهمين با قيداجراي كيفراشددرباره سيدصادق محكوم مي نمايد،ودرخصوص دادخواست ضرروزيان مدعي خصوصي درموردبانوزهراباصدورحكم برائت مشاراليهاموردي براي اظهارنظرنيست ونسبت به دونفرديگردادگاه نامبردگان رابه پرداخت مبلغ يكريال بالمناصفه درحق مدعي خصوصي محكوم مي نمايد.
نظراقليت بااكثريت درمورداتهام متهمين به منازعه دركلانتري يكي بوده ولي درموردضرب منتهي به فوت بربرائت كليه متهمين به لحاظ فقددليل اعلام گرديده است .
سپس براثرفرجامخواهي دادسراي استان ازبرائت بانوزهراوفرجام خواهي سيدصادق وسيدرضاازمحكوميت خودپرونده به ديوان عالي كشورارسال و رسيدگي به شعبه 12ديوان عالي كشورارجاع گرديده است .(توضيح آنكه بدوا وكيل امامعلي مدعي خصوصي نيزفرجامخواسته بوده ولي بعدابه استناد گذشت نامه رسمي امامعلي وذينفع ديگركه ازشكايتي كه عليه سيدصادق وسيدرضا وبانوزهرانموده بوده اندگذشت كرده اندفرجامخواهي خودرامستردداشته است .)
شعبه 12ديوان عالي كشوربه موضوع رسيدگي نموده ،
باقبول فرجامخواهي ماهوي نماينده دادسراي ديوان عالي كشوردرمورد برائت بانوزهراوردفرجامخواهي متهمان حكم دادگاه جنائي رادرمورداتهام سيدرضاوسيدصادق ابرام وآن رادرمورداتهام بانوزهراكه منتهي به برائتش شده بوده مستندابه ماده 430مكررنقض ورسيدگي مجددراباتوجه به ماده 8از مواداصلاحي قانون راجع به محاكم جنائي به دادگاه جنائي استان پنجم ارجاع كرده است .
سپس دادگاه جنائي اخيرنيزپس ازرسيدگي اجمالابه استدلال زير:
مضافابراينكه متهمه دركليه مراحل تحقيق منكردخالت درقتل بانو گلاب گرديده ،ودلائل پرونده كه عبارتست ازاظهارات بانوگلاب وامامعلي پسروي وهمچنين هوشنگ ،مفيدتوجه اتهام فوق به مشاراليهانيست زيرابانو گلاب درتحقيقات كلانتري ضمن معرفي ضاربين خودصريحانامي ازبانوزهرا نبرده واظهارات امامعلي (پسرمقتوله )وهمچنين بيانات هوشنگ كه خود شاكي اززهراوشوهرش مي باشدبه تنهائي موثردرمقام نيست ،گذشت نامه مدعي خصوصي دليل كافي برتوجه اتهام به وي نيست الخ )بانوزهراراازبزه انتسابي اخيرتبرئه كرده است .
دادستان استان ازبرائت بانوي مزبورفرجامخواسته ونماينده او لايحه اي فرستاده كه هنگام طرح قرائت خواهدشد،بهرحال پرونده به لحاظ سابقه براي رسيدگي به شعبه 12ارجاع گرديده است .
هيئت شعبه پس ازقرائت گزارش عضومميزواوراق پرونده ونظريه كتبي آقاي داديارديوان عالي كشوراجمالامبني براصراري بودن دادنامه شماره 198/46فرجامخواسته مشاوره نموده چنين راي داده اند:(نظربه انكه موضوع دادنامه فرجامخواسته اصراري است عليهذامستندبه ماده 462قانون آئين دادرسي كيفري قضيه قابل طرح درهيئت عمومي ديوان عالي كشورتشخيص مي گردد)
پس ازطرح موضوع درهيئت عمومي ديوان عالي كشوروبررسي اوراق پرونده وقرائت گزارش وكسب نظريه جناب آقاي دادستان كل كشورمبني برنقض راي فرجامخواسته مشاوره نموده به اكثريت چنين راي داده اند:

مرجع :
آرشيوحقوقي كيهان
مجموعه رويه قضائي  صفحه 36 تا 41
آراءهيات عمومي ديوان عالي كشور
سال 1349 چاپ سال 1350

14