رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

پرونده كلاسه : 70/1578/9

راي شعبه 9  ديوان عالي كشور
((اعتراض تجديدنظرخواه به دادنامه تجديدنظرخواسته واردميباشد زيرا حسب محتويات پرونده سه فقره استشهاديه و نيز راي شماره 28171/3/1317  اداره تحقيق اوقاف مركز و راي شماره 38 2/11/56 اداره تحقيق اوقاف 000( كه براساس راي توليت شماره 25 1/3/1324 اداره تحقيق 000 و آراي توليت شماره 171 28/2/1317 و مورخ  0000 اداره تحقيق اوقاف مركز و شهادت شهود صادر شده ) و همچنين گواهي هاي مرحوم آيت الله امام جمعه سابق 000وآيت الله 000وحجت السلام 000 ابرازي تجديدنظرخواه دلالت دارد كه توليت موقوفات امامزاده 000با اكبر واسن اولاد ذكور مرحوم 000 متولي بوده و از قديم الايام اين سيره در نسل بعد از نسل جاري بوده است بنابراين شهادت شهودتعرفه شده از سوي تجديدنظرخوانده رديف اول (واردثالث ) واستشهاديه موخر و ساير مدارك استنادي وي برخلاف سيره و روشي كه عملا" از قديم جاري بوده مي باشد و نيز طبق سيره جاريه فوق الذكر با فوت متولي سابق كه اكبر اولاد بوده امر توليت قهرا" به تجديدنظرخواه كه اكبرواسن اولادذكور]متولي [ موقوفه مي باشد مي رسد فلذادادنامه تجديد نظرخواسته نقض مي گردد و ر سيدگي مجدد به شعبه ديگر دادگاه 0000 محول مي شود0)) (70/1578/9)

* سابقه *

در اين پرونده بدوا" در تاريخ 5/6/66 آقاي ((الف )) به طرفيت اداره كل حج و اوقاف و امور خيريه استان 000 دادخواستي به خواسته صدور راي توليت موقوفات 000 به استناد فتوكپي شناسنامه و گواهي فوت متولي سابق و راي توليت متولي سابق و شجره نامه و استشهاديه محلي طرح و تقديم مي نمايد0
دادگاه پس از استماع اظهارات خوانده ، به موجب راي شماره 000 18/8/66 خواهان را به لحاظ اين كه در حال حاضر اكبر و اصلح از نسل امامزاده مذكور مي باشد به عنوان متولي موقوفات مزبور منصوب مي نمايد0
در اثر تجديدنظرخواهي خوانده دادگاه تجديدنظر000 به موجب راي شماره 7604/10/66 به جهات منعكس در راي مزبور ضمن فسخ دادنامه تجديدنظرخواسته تنها مقام قانوني و شرعي رااداره اوقاف 000مي داند كه مي تواند در اين امر مداخله كند0
با تجديدنظرخواهي از راي صادره پرونده به شعبه 000ديوان عالي كشور ارسال مي گردد و شعبه 24 ديوان عالي كشور به موجب دادنامه 67/33/24 راي صادره از دادگاه تجديدنظر راقابل رسيدگي در ديوان عالي كشور ندانسته و تقاضاي فرجام خواهي را رد مي نمايد0
آقاي ((الف )) عليه اداره كل حج و اوقاف و امورخيريه استان 000 دادخواستي به عنوان اعاده دادرسي نسبت به دادنامه شماره 604به دادگاه تقديم نموده است و به جهت اين كه سند شماره 000مورخ برج عقرب 1332 اداره جليله اوقاف 000 متضمن خطاب به مرحوم حضرت آيت الله 000 كه ممهور به مهر و تاييد علماي بلد مي باشداكبرواسن اولاد ذكور حضرت امامزاده 000 را به عنوان متولي امامزاده مزبور منصوب نموده اند مكتوم مانده كه پس از صدور راي دادگاه تجديدنظر يافت شده و دليل حقانيتش مي باشد0 به استناد بند 7 ماده 592 ق 0آ0د0م ، و نيز به جهت اين كه در راي مورد اعاده دادرسي موارد متضادوجود دارد مستندا" به بند 3 ماده 592 مزبور تقاضاي اعاده دادرسي وصدور حكم مجدد بر توليت خود نسبت به موقوفات حضرت امامزاده جعفر را نموده است 0
دادگاه با دعوت طرفين و ملاحظه لايحه اداره كل حج و اوقاف و امور خيريه استان 000 بدين شرح كه (( با توجه به دادخواست تقديمي و ارائه مستند مدركيه مكتوم ولزوم تعيين متولي جهت اداره موقوفات و اين كه قبلا" دو راي از دادگاه تجديدنظر000 صادر شده است و دادخواست آقاي ((الف )) رد شده است 0 تقاضاي رسيدگي و صدور حكم دارد)) طي راي شماره 29510/6/68 به استناد اين كه طبق ماده 599 قانون آيين دادرسي مدني خواهان بايد درخواست اعاده دادرسي رابه دادگاه تجديدنظر بدهد و حال كه آن دادگاه منحل گرديده ودر حقيقت جانشين مرجع تجديدنظر000 ديوان عالي كشور مي باشد و رسيدگي به موضوع را در صلاحيت اين دادگاه ندانسته قرار رد آن را صادرنموده است 0 كه به راي مزبور اعتراض و جهت رسيدگي به اعتراض پرونده به ديوان عالي كشور ارسال گرديده است 0
شعبه 34 ديوان عالي كشور در مقام رسيدگي به دعوي مطروحه به شرح پرونده 000 به موجب دادنامه شماره 2531/7/69 چنين راي داده است :
(( با توجه به محتواي پرونده كه دال است بر تصدي و توليت اكبر اولاد امامزاده 000 نسبت به موقوفات آن امامزاده كه مورد شهادت علما و مومنين هم واقع شده و اين در نسل بعد از نسل جاري بوده و معارضي هم در كار نبوده راي صادره به مجهول التوليه بودن موقوفات امامزاده برخلاف ميزان است علي هذا در نظرگرفتن تصدي و تصرف و ذي اليد بودن اينها (اولادامامزاده ) كه با فوت اكبر اولاد قهرا" به خواهان مي رسد ادعاي مجهول التوليه بودن غيرموجه است و ضمن نقض راي صادره با تجديدنظر و صدور حكم مقتضي موافقت ميگردد و طبق بند الف ماده 10 قانون تجديدنظر پرونده به مرجع مربوطه ارسال مي گردد0))
پرونده به دادگاه جهت رسيدگي ارجاع شده است 0پرونده شماره 000 حاكي است كه در تاريخ 1/11/66 آقاي ((ب )) به طرفيت آقاي ((الف )) و اداره كل حج و اوقاف و امور خيريه استان 000 دعوايي به عنوان ورود ثالث در پرونده شماره 000( به استناد استشهاديه و شجره نامه وي برگ صورتجلسه شماره 7000/12/63 راجع به تاييد چگونگي سيره جاري اولادي و توليت و نظارت بر موقوفات حضرت امامزاده 000 و راي شماره 5467/7/67 شعبه 000محاكم عمومي 000 كه حاكي است در دعوي آقاي ((ب )) به طرفيت اداره كل اوقاف و حج و امور خيريه استان 000 به شرح پرونده 000 خواسته خواهان مبني بر صدور حكم توليت مقرون به صحت تلقي گشته وبه سمت توليت موقوفات حضرت امامزاده 000 منصوب گرديده است و نيز قرار شماره 8312/5/67 شعبه 000محاكم عمومي 000 كه حاكي است در دعوي آقاي ((الف )) به طرفيت آقاي ((ب ))به خواسته ورود ثالث در پرونده 000 قرار رد دادخواست ورود شخص ثالث صادر گرديده و نيز حكم نماينده امام و سرپرست سازمان حج و اوقاف امور خيريه و همچنين تعدادي نامه و نوشته ديگر) طرح نموده و توضيح داده كه پس از رد حكم مورد تقاضا و درخواست خوانده توسط ديوان عالي كشور اينجانب به موجب راي شماره 5467/7/67به توليت موقوفات حضرت امامزاده 000 منصوب شدم و در تعقيب امر خوانده نسبت به حكم دادگاه اعتراض نموده است با توجه به چگونچي سيره جاري اولادي و توليت و نظارت بر موقوفاتامامزاده مذكور كه به موجب صورتجلسه مورخ 7/12/63 تاييد گرديده تقاضاي صدور حكم به رددرخواست خوانده و صدور حكم بر تاييد مجدد حكم توليت موقوفات امامزاده 000را به نام خود دارم 0 كه دادگاه در جلسه دادرسي مورخ 1/12/69 هر دو پرونده اصلي و ورود ثالث به شماره هاي 000را تواما" مورد رسيدگي قرار داده و قرار استماع گواهي گواهان صادر نموده وبه دفتردستور داده كه درموردقطعيت دادنامه شماره 467 تحقيق نمايد0آقاي ((الف )) قبل از استماع شهاد شهود با ارائه سه فقره استشهاديه اعلام نموده كه پنج نفر از شهود تعرفه شده قبلا" به موجب استشهاديه هاي سابق متوليان سابق و اسبق را بر اساس اكبريت اولاد ذكور تصديق وتائيد نموده اند0 به علاوه شخص خواهان ورود ثالث (آقاي ((ب ))) در برگ استشهاديه شماره يك اقرار صريح بر توليت اينجانب براساس اكبريت اولاد ذكور امامزاده 000 نسبت به موقوفات امامزاده مزبور نموده است و مرحوم ابوي وي در استشهاديه شماره دو توليت متولي قبلي را بر اساس اكبريت اولاد ذكور تاييد و تصديق نموده است فلذاتقاضاي صدور حكم بر توليت خود را دارد0
سرانجام دادگاه پس از استماع شهادت شهود خواهان واردثالث در جلسه 7/2/70 و000 مبادرت به صدور راي شماره 265و5264/4/70 كه راي صادره در تاريخ 13/4/70 و به آقاي ((الف )) در 18/4/70 به اداره اوقاف 000ابلاغ گرديده و آقاي ((الف )) در تاريخ  16/4/70 درخواست تجديدنظر نموده است 0

مرجع : كتاب علل نقض آراءمحاكم درموضوعات احوال شخصيه ومدني درديوان عالي كشور
تاليف : يداله بازگير،ازانتشارات ققنوس ،چاپ اول ، 1376

50