رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

 افترا
1/7/1374

بسمه تعالي
رياست محترم دادسراي ديوانعالي كشور

با ابلاغ سلام در پرونده شماره 19441/7/74 دادسراي ديوانعالي كشور كه در پي شكايت آقاي 000 تشكيل گرديده ، وي از آراء شماره 22158/9/73 شعبه دوم دادگاه عمومي آستانه و شماره 10508/4/74 شعبه چهارم دادگاه تجديدنظر استان گيلان درخواست اعمال ماده 31 قانون تشكيل دادگاههاي عمومي وانقلاب را نموده است 0 پس ازمطالبه پرونده  اصلي و مطالعه آن خلاصه جريان پرونده ازقرارذيل مي باشد: در تاريخ 13/8/71 انبار برنج آقاي 000 آتش مي گيردبه علت اختلافاتي كه با آقاي 000 و چندنفر ديگر كه داشته مدعي مي شود كه آتش سوزي توسط آقاي 000 و غير انجام گرفته ، عليه آقايان شكايت مي نمايد 
دادگاه پس از رسيدگي حكم برائت متهمين را صادر آقاي 000 به حكم اعتراض در مقام تجديدنظرخواهي حكم بدوي تاييد مي گردد شكايت ديگري نيز آقاي 000 عليه آقاي 000 مي نمايد مبني بر جعل امضاءايشان اين اتهام نيز توسط دادگاه منتفي اعلام مي گردد0 پس از مختومه شدن اين دو پرونده آقاي 000 عليه آقاي 000 شكايت مي كنند كه افتراء به جعل امضاء و تحريق عمدي ونشر اكاذيب نسبت به ايشان انجام داده است دادگاه شعبه دوم آستانه اشرفيه آقاي 000 را مجرم شناخته به استناد مادتين 140و141 قانون تعزيرات از حيث افتراء به تحمل يك ماه حبس تبعزيري محكوم مي نمايد دادگاه تجديدنظر هم حكم دادگاه بدوي را تاييد نموده آقاي 000 از اين آراء درخواست اعمال ماده 31 قانون تشكيل دادگاههاي عمومي و انقلاب نموده اند0

نظريه
با توجه به آنچه كه معروض شده اينكه محكوم متضرر ازآتش سوزي شده بوده است براي جبران خسارت وارده اقدام به شكايت نموده كه نتوانسته اثبات كند چنين موردي از موارد افتراء نيست چون عنصر دوم كه سوءنيت باشد نيست و به مصداق آيه شريفه : لايحب الله الحجر بالسوءمن القول الامن ظلم ، تظلم نمودن را بر فرض عدم اثبات نمي توان افتراء دانست بنابراين ، پيشنهاد ارسال پرونده به ديوان عال يكشور جهت نقض حكم واعمال ماده 31ماه قانوني دارم 0
داديار ديوان عالي كشور

با توجه به مباني استبناط واستدلال منعكس درنظريه مورخه 17/9/74 همار محترم جناب آقاي 000 با نظريه مذكور داير برلزوم اعمال ماده 31 قانون 000 موافقم 0
داديار دادسراي ديوانعالي كشور

با توجه به نظر همكاران محترم موضوع قابل طرح است گزارش تهيه شد0 
داديار ديوان عالي كشور

بسمه تعالي
با اعمال ماده 31 موافقت مي شود0
مرتضي مقتدائي  دادستان كل كشور
راي شعبه 000ديوانعالي كشور

نظر به اينكه در افتراء صرف انتساب عناوين مجرمانه و عدم اثبات در تحقق جرم مزبور كافي نيست و از حيث عنصر معنوي سوءنيت از شرايط لازمه مي باشد و با توجه به محتويات پرونده شرط مزبور محرز نيست اعتراض وارد است بنا به جهات مذكوره دادنامه شماره 22158/9/73 شعبه دوم دادگاه عمومي آستانه اشرفيه و دادنامه 10508/4/74 شعبه چهارم دادگاه تجديدنظراستان گيلان نقض ورسيدگي مجدد به شعبه ديگر از دادگاههاي عمومي آستانه اشرفيه ارجاع مي شود0

مرجع :
كتاب نظريات قضائي دادستاني كل كشوردراجراي مواد 18 و 31 قانون تشكيل دادگاههاي عمومي وانقلاب  آراء جزائي  1375
جلداول  تهيه وتدوين : محمدهاشم صمدي اهري  انتشارات گنج دانش

137