رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

راي شماره : 3160-15/8/44

راي اصراي هيات عمومي ديوان عالي كشور
طبق راي شماره 6250-27/12/42هيئت عمومي كه بعنوان وحدت رويه قضائي صادرگرديده ملاك ومناط دراحرازسوءنيت متهم دراصدارچك بلامحل باابلاغ واقعي اظهارنامه به متهم وياتحقيق اطلاع واستحضاروي دردادگاه از مفاداظهارنامه ارسالي تشخيص گرديده وچون درموردمانحن فيه اظهارنامه مربوط به شكايت ابراهيم (احدازشكات )به متهم ابلاغ واقعي نشده لذاتطبيق اتهام منتسب به متهم ازطرف دادگاه استان بابندب ماده 238مكررقانون مجازات عمومي صحيح نمي باشدونظربه اينكه حكم فرجامخواسته مبني بر محكوميت متهم بارعايت تعددبزه صادرگرديده ونقض قسمتي ازحكم موثردر جزءديگرمي باشدعليهذاحكم فرجامخواسته ازهرجهت به دستورماده 430قانون آئين دادرسي كيفري نقض ورسيدگي مجددبه شعبه ديگردادگاه استان مركز ارجاع مي گردد.

* سابقه *
چك بي محل
ابلاغ واقعي اظهارنامه

جوادشكاست كرده كه اسمعيل نام درمقابل اجناس چندفقره چك  به پدر خانم وي (غلامحسين )داده وشخص اخيرالذكرچكهارابه وي واگذاروچون چكها برگشت شده درخواست تعقيب كيفري وي مي شودونيزاسمعيل به اتهام صدوردو فقره چك بلامحل طبق شكايت اللهقلي وابراهيم موردتعقيب واقع شده وداديار دادسراي شهرستان تهران بموجب كيفرخواست مورخ 11/2/1337به استنادماده 238مكررقانون مجازات عمومي بارعايت ماده 2الحاقي به قانون اصول دادرسي كيفري درخواست تعيين كيفراوراازدادگاه جنحه تهران مي نمايد.
شخص غلامحسين وهمچنين اللهقلي دادخواست ضرروزيان بطرفيت متهم به دادگاه جنحه تسليم ودادرسي دادگاه درتاريخ 20/8/38دادرسي راانجام وبه استناد(بندالف وب ماده 238مكررقانون مجازات عمومي وماده الحاقي به قانون آئين دادرسي كيفري وماده 45مكررقانون مجازات عمومي نسبت به 16 فقره ازچكهاي بلامحل اورابه غرامت هاي نقدي وراجع به چك شماره ر267750 (شكايت ابراهيم )وي رابه ششماه حبس تاديبي وتاديه 1250ريال جزاي نقدي كه كيفراشد(شش ماه حبس تاديبي وپرداخت 1250ريال جزاي نقدي )درباره اش اجراشودمحكوم وراجع به دادخواست ضرروزيان غلامحسين (احدازشكات )متهم رابه تاديه ر124420ريال خواسته موردمطالبه و13687ريال وسي دينارخسارت تاخيرتاديه و5/6221حق الوكاله وكيل درمرحله بدوي و657ريال هزينه دادرسي درحق شاكي يادشده محكوم ومقررداشته كه دايره اجراءخسارت تاخيرتاديه را ازتاريخ اجراي دادنامه ازقرارصدي دوازده حساب نموده وازمتهم اخذوبه غلامحسين پرداخت كندونسبت به دعوي اللهقلي متهم رابه پرداخت مبلغ 5000 ريال بابت وجه چك وپرداخت 17ريال هزينه دادرسي محكوم كرده است .
دراثردرخواست پژوهشي محكوم عليه شعبه 2دادگاه استان مركزدادنامه پژوهشخواسته رااستواروسپس متهم رسيدگي فرجامي راخواستاروشعبه 11 ديوان عالي كشورچنين راي داده است :
هرچندازطرف متهم فرجامخواه بيان اعتراض موجهي نشده ولي برحكم فرجامخواسته اشكال وارداست زيرادرموردچندفقره ازچكهابه جوادشاكي بدوي پرونده تكليف صلح وسازش شده وحال اينكه نسبت به همان چكها دادخواست ضرروزيان ازطرف غلامحسين تقديم وبه نفع اوحكم صادرشده است با اينكه درظهرچكهاانتقال وياظهرنويسي مشاهده نمي شودحق اين بودكه بخود مدعي خصوصي پرونده هم تكليف  صلح شده باشدبعلاوه اخطاريه مورخ 25/3/36 ابراهيم كه مستندمحكوميت متهم وكيفراشدواقع شده به شخص محكوم عليه ابلاغ نگرديده درصورتي كه مناط دراحرازسوءنيت وتطبيق اتهام باقسمت ب ماده 238مكررابلاغ واقعي اظهارنامه است نه ابلاغ قانوني علي اي حال حكم فرجامخواسته به جهاتي كه فوقامذكورافتادمخدوش بنظرمي رسدمستندابه ماده 430آئين دادرسي كيلري نقض ورسيدگي به شعبه ديگردادگاه استان مركز ارجاع مي شود.
شعبه 12دادگاه استان مركزدرتاريخ 24/6/41پس ازشنيدن بيانات غلامحسين (احدازشكات )مبني براينكه وجوه چكهارابه دامادخود(جواد) منتقل نكرده ومتعلق به اينجانب است وازمتهم نيزگذشت نمي كنم واستماع مدافعات ديگرمتهم واظهارات دادياردادسراي استان وبيانات جوادداماد غلامحسين بشرح استدلال مذكوردردادنامه شماره 372-15/7/41دادنامه پژوهش خواسته راازهرجهت استواركرده است .
متهم درخواست رسيدگي فرجامي كرده وبااصراري تشخيص شدن راي پرونده درهيئت عمومي ديوان عالي كشورطرح گرديده است كه پس ازقرائت گزارش پرونده ومطالعه اوراق لازم باكسب عقيده جناب آقاي دادستان كل مبني برنقض راي فرجامخواسته مشاوره نموده به اتفاق آراءبشرح زيرراي داده اند:

مرجع :مجموعه رويه قضائي كيهان          سال 1344          چاپ 1345
صفحه 40. تا صفحه 43.

24