رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي : 3/4/70
دادنامه شماره : 172 شعبه 10 ديوان

خلاصه پرونده
بدوا" در تاريخ 11/12/64 آقاي ...بوكالت ازخانم (الف )دادخواستي بطرفيت سازمان زمين شهري و اداره كل مخابرات استان اصفهان به خواسته ابطال نظريه كميسيون ماده 12 قانون اراضي شهري وصدور حكم به دائر بودن مورد دعوي در خصوص پلاك ثبتي شماره 12/4805 و 64/4805 بخش 5 اصفهان و نيز صدور دستور موقت به منع اداره كل مخابرات به تملك آن زمين تقديم كه پرونده ه ابتدا در دادگاه عمومي و سپس در شعبه چهار بدادگاه حقوقي يك اصفهان مطرح شده است 0 وكل خواهان توضيح ميدهد يك قطعه زمين بمساحت 657 مترمربع بپلاك ثبتي فوق و متعلق به موكل بنا بدرخواست اداره كل مخابرات استان اصفهان وبه جهت تملك آن اداره از سوي اعضاي كميسيون ماده 12 مورد بازديد واقع و باير تشخيص گرديده است در حاليكه بهيچ وجه باتعريف مندرج در ماده 4 قانون اراضي شهري در خصوص تعريف زمين باير منطبق نيست زيرا از چهار طرف با ديوار آجري محصور و داراي در بوده كه در راي كميسيون نيز مندرج است و همچنين برابر مندرجات سند مالكيت داراي حق الشرب از... و نيز بصورت باغ بوده و در سال 1347 سند مالكيت بنام قورچي باشي صادر وبهيچ وجه بصورت موات برنگشته است خلاصه آنكه مقدمات احداث ساختمان نيز در آن بعمل آمده و براي احداث زيرزمين خاكبرداري شده است كه براي اثبات موضوع بنظر كارشناس رسمي استناد مي شود0 ضمنا" چون از تعيين قطعي نوع زمين تملك آن صحيح نيست مستندا" بماده 770 قانون آئين دادرسي مدني تقاضاي صدور دستور موقت به منع اداره كل مخابرات از تملك پلاكها مي نمايد0 اداره كل زمين شهري استان اصفهان در پاسخ راي كميسيون را بخصوص با توجه بحضور نماينده دادگستري در صدور آن صحيح و منطقق اعلام و تقاضاي تاييد آنرا نموده و اضافه كرده خواهان دعوا خود را در خارج از مهلت مقرر مطرح كرده است 0
 اداره كل مخابرات استان اصفهان خوانده ديگر در پاسخ اعلام داشته جهت توسعه ساخت اداري و كاري نياز به زمين موصوف دارد و با رعايت قانون اراضي شهري  كميسيون ماده 32 و اخذ قائم مقامي و تصويب كميسيون ماده 5 زمين را تملك و نسد مالكيت به نام آن اداره صادر و بهاي آن طبق قانون در حساب بستانكاران مخابرات موجود و به محض مراجعه مالك پرداخت يا از طريق اداره كل زمين شهري زمين بخواهان داده خواهد شد0 دادگاه در جريان رسيدگي اقدمات و تحقيقات مختلفي انجام از جمله قرار معاينه و تحقيق محلي صادر و اجرا نموده و بااستماع و ملاحظه مدافعات طرفين و جلب عقيده مشاور در تاريخ 30/3/69نظريه خود را باين شرح اعلام كرده است ((... قطع نظر از اينكه بحكايت فتوكپي مصدق از راي مورد اعتراض كه پيوست پرونده است تاريخ ابلاغ راي 8/12/64 است و تاريخ تقديم دادخواست هم 11/12/64 چون بموجب قانون زمين شهري كه در حال حاضر لازم الاتباع است براي اعتراض بنظر مرجع تشخيص نوع زمين مهلت تعيين نكرده است ايراد فوق واردنبوده و رد آن اعلام ميشود و در ماهيت نظر باينكه راي كميسيون مبني بر بائر بودن زمين پلاك مربوطه كه مورد تعرض خواندگان هم قرارنگرفته دليل بر سابقه عمران واحياء آنست امر مزبور مفروغ عنه است و نظر باينكه طبق ماده 4 قانون اراضي شهري كه عينا" بقانون زمين شهري منتقل شده زماني همين زمين بائر محسوب ميشود كه بحالت موات برگشته باشد و نظر باينكه وجود ديوارهاي آجري دراطراف آن بهنگام معاينه محل از ناحيه كميسيون ثبت شده است و نظر باينكه وجود ديوارهاي آجري در اطراف آن بهنگام معاينه محل از ناحيه كميسيون ثبت شده است و نظر باينكه از توجه بماده 141قانون مدني كه عمليات موجب احياء را به عرف واگذاشته و از توجه بماده 144 همان قانون كه احياء اطراف زمين را موجب تملك وسط آن مي داند و اينكه احداث ديوار عرفا" احياء جاي ديوار است فلذا وجود ديوار بقاء حالت عمران و احياء است و نفي حدوث حالت موات در نتيجه تعريف مندرج در ماده 4 قانون فوق شامل زمين موضوع پلاكهاي ياد شده نبوده ونظر دادگاه بر صدور حكم بابطال راي كميسوين واعلام دائبر بودن زمين است ...)) بر اثر اداره كل زمين شهري و اداره كل مخابرات استان اصهفان پرونده جهت رسيدگي باعتراض آنان در شعبه 5 ديوانعالي كشور مطرح و بشرح دادنامه شماره 675/2110/8/69 نظريه معترض عنه مورد تاييد واقع شده است 0 با اعاده پرونده شعبه چهار دادگاه حقوقي يك اصفهان دادنامه شماره 21283/9/69 را صارد و با عطف موضوع به نظريه مورخ 30/3/69 خود و تاييد آن در شعبه دهم ديوان كشورحكم بر ابطال راي مورخ چهارم شهريور شصت و چهار كميسيون ماده 12 قانون اراضي شهري باره پلاك ثبتي 12/4805 بخش 5 ثبتي اصفهان كه پلاك 94 فرعي از آن تفكيك شده صادر كرده است اداره كل زمين شهري استان اصفهان نسبت بدادنامه صادره تقاضاي تجديدنظر نموده كه پرونده به ديوانعالي كشور ارسال و رسيدگي باين شعبه ارجاع شده است متن اعتراضات تجديدنظرخواه و پاسخ تجديدنظرخوانده در هنگام مشاوره قرائت مي شود0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديد پس ازقرائت گزارش آقاي ... عضو مميز واوراق پرونده مشاوره نموده چنين راي مي دهند0

بسمه تعالي
اعتراضات اداره تجديدنظرخواه تاثير در اثبات عدم صحت دادنامه تجديدنظر خواسته ندارد و چون جهت رعايت موازين قانون و تشريفات رسيدگي نيز ايراد و اشكال موثري بنظر نمي رسد فلذا دادنامه مصوب ابرام مي گردد0

مرجع :
كتاب منتخب آراء ديوانعالي كشور پيرامون مسائل اراضي وآب
تاليف يداله بازگير
انتشارات فردوسي ، چاپ گيتي / 78 ، چاپ اول
149