رای وحدت رويه ديوان عالی كشور

تاريخ رسيدگي : 20/2/69
دادنامه شماره : 142 شعبه 21 ديوان

خلاصه جريان پرونده :

در تاريخ 19/11/64 آقاي (الف )بخواسته فسخ نظريه شماره 5525/6/63 كميسيون تشخيص موضوع ماده 12قانون اراضي شهري برعليه آن دادخواستي تسليم دادگاههاي تهران نموده و متذكر شده برابر سند مالكيت ششدانگ يك قطعه زمين بسماحت 4875 مترمربع از كل پلاك رادرسال 1349 ابتياع نموده در تاريخ مذكور بشرح سند شماره 6123305/2/49كاملا" محصور و در كل پلاك در آن هنگام كشت وزرع مي شده كميسيون آن قطعه را موات اعلام كرده كه بر خلاف دلايل زير است 1 سندرسمي فوق دلالت دارد زمين محصور و در طول مدت تعمير مي شده علائممشهود است تحقيق محلي و معاينه آنرا مدلل مي سازد0 2 زمين مزبور بشرح سند مزرعه كوهك مي باشد كه مستمرا" در آن كشاورزي مي شد كه دليل اين ادعانامه شماره 611544/11/28 سرپرست منابع طبيعي استان تهران است كه مشخص نموده زمين مسطح (يعني قابل كشاورزي ) بوده اگر اقدامي در زمين نمي شد آنرا برابر ماده 56 ملي اعلام مي كرد 3نامه شماره 8381 15/11/48 شهرداري بمالك اولي كه زمين را محصور اعلام كرده است 0 3 ماليات باراضي باير وضع شده نامه شماره 1556463/11/48 مويد موات نبودن زمين است 4 بارز دليل بر موات نبودن حكايت سندرسمي است كه زمين از نهر لتمال حقابه داشته ولوكه بعدا" سيرآب منحرف شده و به تنهائي امكان گرفتن حقابه نشده و دستي زمين آبياري مي شده و آثار شخم نه چندان دور در محل وجود دارد5 تحقيق محلي و معاينه و نظريه كارشناس از جمله دلائل و مطالب از قانون مدني كه بعرض خواهد رسيد از تحجير و پي كني و غيره و نقشه هوائي بازگو كننده حقايق نيست مدارك و منضمات در ستون آن ذكر شده كه بكلاسه 64/865 در شعبه 35 حقوقي يك تهران ثبت گرديده نماينده اداره اراضي شهري با ذكر دلائل كميسيون پاسخ داده كه صرف محصور بودن ومسطح بودن كافي نيست كه زمين موات نباشد رئيس دادگاه با همين مطالب كه در پاسخ ذكر شده با كسب نظر مشاور تشخيص كميسيون را تاييد كرده است 0 دراثراعتراض خواهان شعبه 21ديوان بشرح راي 21876/10/67 (مشروح جريان امر در راي اين شعبه مندرج و در پرونده منعكس است ) به علت ريدگي ننمودن بدلايل راي دادگاه را كه هم قبل ازاظهارنظر صادر شده تاييد نكرده در ارجاع پرونده به شعبه ديگر پرونده به كلاسه 65/27/410 در شعبه 27 ثبت پرونده زمين شهري مطالبه گرديده پس از اولين جلسه دادرسي قرارهاي معاينه و تحقيقات محلي با قيد جهاتي صادر و گزارش اجراء و نظريه كارشناس منتخب تسليم دادگاه شده از شهرداري استعلام و گواهي جهت تهيه موارد استفاده از منابع طبيعي و دارائي صادر شده رئيس دادگاه با كسب نظر مشاور بشرح تصميم مورخ 6/8/68 بخلاصه با عنايت به قرار معاينه و تحقيق محلي انجام شده گواهان تعرفه شده كه همگي از معتمدين و اهل محل بودند جملگي بر مزروعي بودن قطعه مربوط بخواهان وانجام كشت وزرع درآن شهادت داده اند و محتويات پرونده ثبتي كه كارشناس در نظريه خود به آن اشاره كرده  هم سند مالكي دلالت دارد پلاك از نهر شمال داراي حقابه بوده و با ذكر قسمتي از آنچه در دادخواست مذكورشده از نامه شهرداري و ماليات دريافتي و ذكر آنچه درنظريه كارشناسي كه كميسيون ماده 56قانون ملي شدن جنگلهادرراي شماره 254/7/1345 قطعه مورد دعوي را واقع در قسمت غير ملي اراضي مورد راي مزبور كميسيون اخيرالذكر دانسته در مجموع اظهارنظريه باير بودن زمين مورد دعوي نموه در اثر اعتراض سازمان زمين شهري پرونده به ديوان عالي كشورارسال شده است 0
هيئت شعبه در تاريخ بالا تشكيل گرديدپس ازقرائت گزارش آقاي ... و اوراق پرونده مشاوره نموده چنين راي مي دهند0
با توجه به محتويات پرونده و دلايل دعوي و استدلال دادگاه و عنايت به ترعيف اراضي بايد در ماده 4 قانون اراضي شهري مصوب اسفند1360 همين ماده قانون زمين شهري مصوب شهري 1366 نظريه استنباطي مورخ 6/8/1368 شعبه 27 دادگاه حقوقي يك موجه وصحيح تشخيص و تاييد مي گردد پرونده به شعبه مزبور ارسال مي شود0

مرجع :
كتاب منتخب آراء ديوانعالي كشور پيرامون مسائل اراضي وآب
تاليف يداله بازگير
انتشارات فردوسي ، چاپ گيتي / 78 ، چاپ اول
149